nhỏ|phải|Biểu đồ [[hệ tiêu hóa cho thấy túi mật (gall, bile)]]
Mật là dịch màu vàng hơi xanh, vị đắng và có tính kiềm được tiết từ gan ở hầu hết động vật có xương sống. Ở nhiều loài, mật được lưu giữ trong túi mật giữa các bữa ăn và được đổ vào tá tràng khi ăn, ở đó nó hỗ trợ quá trình tiêu hoá thức ăn.
Sinh lý học
Thành phần của dịch mật bao gồm: nước, muối mật, sắc tố mật, cholesterol, muối vô cơ, axit béo, lecithin, mỡ và phosphat kiềm.
Muối mật
Muối mật là muối Kali hoặc Natri của các acid mật liên hợp có nguồn gốc từ cholesterol với glycin hoặc taurin. Có hai loại muối mật: glycocholat Natri (Kali) và taurocholat Natri (Kali).
Muối mật có chức năng quan trọng trong việc tiêu hóa và hấp thu lipid (nhũ tương hóa lipid) ở ruột non và giúp cho hấp thu các vitamin tan trong lipid: A, D, E và K.
Khi xuống đến hồi tràng, 95% muối mật được tái hấp thu rồi theo tĩnh mạch cửa trở về gan và được tái bài tiết, gọi là chu trình ruột gan (hình trên).
Còn lại 5% muối mật được đào thải theo phân có tác dụng giữ nước trong phân và duy trì nhu động ruột già.
Các muối mật (glycine và taurine) ở chừng mực nào đó đóng vai trò như chất tẩy giặt, kết hợp với các phospholipid làm vỡ các giọt mỡ trong quá trình nhũ tương hoá mỡ, tạo thành các hạt micelle, nhờ đó hỗ trợ hấp thu mỡ. Ngoài chức năng tiêu hoá, mật còn là đường bài tiết các sản phẩm thoái hoá của hemoglobin là bilirubin, tạo nên màu sắc của mật. Mật cũng chứa cholesterol, đôi khi tích tụ bên trong túi mật tạo thành sỏi cholesterol.
Sắc tố mật
Sắc tố mật là sản phẩm chuyển hóa của nhân Hem, có trong hemoglobin và các chất chứa nhân Hem như Myoglobin... (Sắc tố mật hay còn gọi theo thông thường do thành phần chính có chứa bilirubin, Biliverdin) là một chất hình thành ở gan từ sản phẩm thoái hóa Hem trong cơ thể và sau đó được thải ra theo dịch mật.(Bile pigments, including bilirubin and biliverdin, are endogenous compounds belonging to the porphyrin family of molecules)
Cholesterol
Tế bào gan tổng hợp cholesterol để sản xuất muối mật, một phần cholesterol được thải ra theo dịch mật để giữ hằng định cholesterol máu.
Khi xuống đến ruột, 1 lượng cholesterol được tái hấp thu trở lại.
Cholesterol không tan trong dịch mật, để tan được nó phải ở dưới dạng micelle cùng với muối mật và lecithin và gọi là sự bão hòa cholesterol của mật. Khi mật mất khả năng bão hòa này (do tăng cholesterol hoặc do giảm muối mật và lecithin), cholesterol sẽ tủa tạo nên sỏi.
Khác
Mật từ động vật bị giết mổ có thể được trộn với xà phòng; hỗn hợp này có thể dùng để tẩy vết bẩn trên vải dệt.
Gan người sản xuất khoảng 1 lit mật mỗi ngày. Vì mật làm tăng hấp thu mỡ, nó cũng giúp cơ thể hấp thu các vitamin tan trong mỡ: A, D, E và K.
Trong văn hóa
Can đảm (gan và mật) là từ được dùng để chỉ sự dũng cảm. Sách Chân Lạp phong thổ ký có đề cập đến việc lấy mật người (thủ đảm 取膽):Việc lấy mật người và động vật để phục vụ các mục đích tâm linh, chữa bệnh ở Đông Nam Á cũng được nhiều tài liệu ghi nhận.
👁️
18 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
**Góc thiên đỉnh Mặt Trời** là góc giữa các tia song song của Mặt Trời và phương thẳng đứng. Nó là góc phụ với góc cao Mặt Trời, tức là góc chiếu của các tia
**Bít tết pho mát** (còn được gọi là **bít tết pho mát** **Philadelphia**, **bít tết pho mát** **Philly**, **sandwich** **bít tết pho mát**, hoặc **bít tết và pho mát**) là một loại bánh sandwich được
**Hamburger pho mát** hay **Burger phô mai** (tên tiếng Anh: **Cheeseburger**) là một loại hamburger với topping là pho mát. Theo truyền thống, miếng pho mát thường được đặt bên trên miếng thịt. Người ta
**Mí mắt** là một nếp da mỏng bao phủ và bảo vệ mắt và có thể co lại nhờ cơ nâng mi (tiếng Anh: _levator palpebrae superioris_), để lộ giác mạc ra bên ngoài, đem
**Mặt trận Tổ quốc Việt Nam** là một bộ phận cấu thành hệ thống chính trị của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp
**Mặt Trời** hay **Thái Dương** (chữ Hán: 太陽), hay **Nhật** (chữ Hán: 日), là ngôi sao ở trung tâm Hệ Mặt Trời, chiếm khoảng 99,8% khối lượng của Hệ Mặt Trời. Trái Đất và các
**Mật khẩu**, đôi khi được gọi là **mật mã**, là một bí mật được ghi nhớ, thường là một chuỗi ký tự, được sử dụng để xác nhận danh tính của người dùng. Sử dụng
thế=Line graph showing historical sunspot number count, Maunder and Dalton minima, and the Modern Maximum|nhỏ|Lịch sử của vết đen Mặt Trời trong 400 năm, bao gồm cả [[Maunder Minimum]] **Vết đen Mặt Trời** là hiện
Mạn-đà-la **Mật Tông** (zh. 密宗 _mì-zōng_) là từ gốc Hán dùng để gọi pháp môn bắt nguồn từ sự kết hợp giữa Ấn Độ giáo và Phật giáo Đại thừa, được hình thành vào khoảng
nhỏ|[[Nhà máy điện mặt trời Nellis ở Hoa Kỳ, một trong những nhà máy quang điện lớn nhất ở Bắc Mỹ.]] **Năng lượng Mặt Trời**, bức xạ ánh sáng và nhiệt từ Mặt Trời, đã
**Mặt Trăng** hay **Trăng**, **Nguyệt**, **Cung Hằng**, **Cung Trăng** (tiếng Anh: _Moon_, chữ Hán: 月) là vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái Đất. Với độ sáng ở bầu trời chỉ sau Mặt Trời,tr.120
**Gió Mặt Trời** là một luồng hạt điện tích giải phóng từ vùng thượng quyển của Mặt Trời. Khi gió này được phát ra từ những ngôi sao khác với Mặt Trời của chúng ta
**Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam** (phía Hoa Kỳ, Việt Nam Cộng hòa và các đồng minh thường gọi là **Việt Cộng**) là một tổ chức liên minh chính trị hoạt
Hình ảnh mô phỏng của một đám mây bụi tiền hành tinh. **Sự hình thành và tiến hóa của Hệ Mặt Trời** bắt đầu từ cách đây khoảng 4,6 tỷ năm với sự suy sụp
**_Mật mã Da Vinci_** (tiếng Anh: _The Da Vinci Code_) là một tiểu thuyết của nhà văn người Mỹ Dan Brown được xuất bản năm 2003 bởi nhà xuất bản Doubleday Fiction. Đây là một
nhỏ|phải|[[Máy Enigma, được người Đức sử dụng trong Đại chiến thế giới II, thực hiện mã hóa được bao vệ các thông tin tính toán học nhạy cam.]] **Mật mã học** là một lĩnh vực
**Kính mắt (mắt kiếng)** hay còn được biết đến là **kính đeo mắt** là một loại vật dụng gồm các thấu kính thủy tinh đặt trong khung làm bằng nhựa cứng để đeo trước mắt,
thumb|right| Mặt yên ngựa (mặt hyperbolic paraboloid). thumb|right|Chai Klein trong không gian 3 chiều. Trong toán học, cụ thể là trong topo, một **mặt** là một đa tạp topo 2 chiều. Ví dụ quen thuộc
Trong không gian ba chiều, **mặt nón** là mặt tạo bởi một đường thẳng **l** chuyển động tựa trên một đường cong **ω** và luôn luôn đi qua một điểm cố định **P**. Đường ω
**Dương Hành Mật** (, 852 – 24 tháng 12 năm 905), nguyên danh **Dương Hành Mẫn** (楊行愍, đổi tên năm 886), tên tự **Hóa Nguyên** (化源) là người giữ chức Hoài Nam tiết độ sứ
nhỏ|phải|Pho mát Reblochon nhỏ|phải|Phô mai Livarot thumb|[[Phô mai Coulommiers]] **Pho mát** hay còn gọi là **phô mai** hoặc cũng có khi là **phó mát**, **phổ mách** hay **phôma** (từ tiếng Pháp _fromage_) hay **cheese/cheeze** là
Một chai mật ong Một [[tảng ong]] **Mật ong** được tạo thành từ chất ngọt do ong thu thập được trong các bông hoa. Theo quy định của Hội đồng Ong mật Quốc gia Mỹ
**Lê Duy Mật** (黎維樒, ? – 1770) là thủ lĩnh một cuộc khởi nghĩa lớn chống lại chúa Trịnh vào giữa thế kỷ 18. Cuộc khởi nghĩa được hình thành và phát triển cùng với
nhỏ|Có thể sử dụng công cụ sẵn có (Ví dụ: Pasword Generator) để tạo một mật khẩu đủ mạnh và đạt yêu cầu. **Độ mạnh của mật khẩu** là một thuật ngữ để chỉ mức
**Mắt người** là một cơ quan đáp ứng với ánh sáng và có nhiều chức năng khác nhau. Là một cơ quan cảm giác, mắt ở lớp thú tạo ra một điều kiện cần của
**Mật mã học** là một ngành có lịch sử từ hàng nghìn năm nay. Trong phần lớn thời gian phát triển của mình (ngoại trừ vài thập kỷ trở lại đây), **lịch sử mật mã
**Mắt** hay **nhãn** là cơ quan của hệ thống thị giác. Cơ quan này cung cấp cho sinh vật sống tầm nhìn, khả năng tiếp nhận và xử lý chi tiết hình ảnh, cũng như
nhỏ|alt=Solar oven|Solar oven nhỏ|alt=Parabolic Solar Cooker|Parabolic Solar Cooker nhỏ|Một bếp năng lượng Mặt Trời đơn giản. nhỏ|Một bếp năng lượng Mặt Trời dùng gương lõm. **Bếp năng lượng Mặt Trời** là một thiết bị giữ
phải|Chọn một số ngẫu nhiên lớn để sinh cặp khóa. phải|Dùng khoá công khai để mã hóa, nhưng dùng khoá bí mật để giải mã. phải|Dùng khoá bí mật để ký một thông báo;dùng khoá
thế=|nhỏ|Nguyên tắc của mật mã Caesar là văn bản mã được tạo ra bằng cách thay thế mỗi chữ cái trong văn bản với một chữ cái cách nó một đoạn cho trước trong bảng
[[Đồng hồ Mặt Trời, như chiếc này ở Tử Cấm Thành của Bắc Kinh, đo thời gian Mặt Trời thực.]] **Thời gian Mặt Trời** là một loại thang đo thời gian dựa trên ý tưởng
**Họ Hút mật** (danh pháp khoa học: **_Nectariniidae_**), là một họ trong bộ Sẻ (_Passeriformes_) chứa các loài chim nhỏ. Tổng cộng đã biết 132 loài trong 15 chi. Họ này chứa các loài chim
Dưới đây là **danh sách nhân vật trong Thủy thủ Mặt Trăng**. ## Nhân vật chính #### Thủy thủ Mặt Trăng là một chiến binh thủy thủ của tình yêu và công lý Sailor Moon.
là một bộ phim hoạt hình dài tập được chuyển thể từ bộ truyện tranh cùng tên của tác giả Takeuchi Naoko. Phim đã được trình chiếu tại Nhật, Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Ý,
nhỏ|Toàn bộ quá trình Mặt Trời lặn ở vùng cao nguyên của [[Hoang mạc Mojave.|228x228px]] nhỏ|Mặt Trời khoảng 1 phút trước khi diễn ra lặn thiên văn. nhỏ|Mặt Trời lặn, hoàng hôn và các giai
Mặt Trời mọc tại [[Cửa Lò, Việt Nam.]] phải|Mặt Trời mọc trên [[vịnh Bristol, Anh.]] phải|Mặt Trời mọc trên [[biển Chết nhìn từ Masada, Israel.]] nhỏ|Mặt Trời mọc ở [[Cà Mau, Việt Nam]] **Mặt Trời
nhỏ|220x220px|Các pha mặt trăng và sự [[Bình động (thiên văn học)|bình động vào năm 2022 nhìn từ Bắc Bán cầu theo giờ, âm nhạc, tiêu đề, và đồ họa bổ sung.]] nhỏ|220x220px|Các pha mặt trăng
**Họ Cá mắt thùng** (danh pháp khoa học: **_Opisthoproctidae_**) là một họ cá sống ở vùng biển sâu, trong khu vực ôn đới và nhiệt đới thuộc Đại Tây Dương, Thái Bình Dương và Ấn
**Cơ quan Mật vụ Hoa Kỳ** hay **Sở Mật vụ Hoa Kỳ** (tiếng Anh: _United States Secret Service_, viết tắt: **USSS**) là cơ quan thực thi pháp luật liên bang của Hoa Kỳ và trực
thumb|Mặt Trời giả rực rỡ trên [[Fargo, Bắc Dakota. Chú ý rằng quầng Mặt Trời có một điểm sáng là Mặt Trời giả.]] thumb|Mặt Trời giả tại [[Stonehenge.]] thumb|Mặt Trời giả tại [[Hesse, 12 tháng
**Đau mắt đỏ** (hay còn gọi là **viêm kết mạc**) là tình trạng nhiễm trùng mắt thường gặp do vi khuẩn hoặc virus gây ra hoặc phản ứng dị ứng với triệu chứng đặc trưng
**Lý Mật** (; 582 – 619), biểu tự **Huyền Thúy** (玄邃), lại có tự **Pháp Chủ** (法主), là một thủ lĩnh nổi dậy chống lại sự cai trị của triều Tùy. Ban đầu, ông là
nhỏ|250x250px| Cấu trúc của [[Mặt Trời, một ngôi sao loại G: Không có nhãn: Gió Mặt Trời.]] **Lõi Mặt Trời** được coi là trải rộng từ tâm đến khoảng 0,20-0,25 lần bán kính Mặt Trời.
phải|nhỏ|200x200px| [[Mặt Trăng|Mặt trăng khi nhìn từ Trái Đất ]] Mặt Trăng là vệ tinh tự nhiên lớn nhất và là vật thể thiên văn lớn gần nhất với Trái Đất. Mặt Trăng có thể
Trong Thủy thủ Mặt Trăng, mỗi Chiến binh thủy thủ đều có những món phụ kiện và vũ khí đặc biệt để chiến đấu với kẻ xấu. Có rất nhiều những phụ kiện góp phần
nhỏ|Trang bìa tạp chí "Quốc tế Cộng sản", tờ báo chính thức của Uỷ ban Trung ương Quốc tế Cộng sản, tổ chức đã đặt cơ sở lí luận cho Mặt trận thống nhất. **Mặt
**Mặt trận Srem** (, ) là tuyến phòng thủ vững chắc của Wehrmacht và Quân lực Croatia nằm tại Srem và Đông Slavonia trong Thế chiến thứ hai từ 23 tháng 10 năm 1944 đến
thumb|Cận cảnh mống mắt [[màu xanh dương có ánh màu xanh lá cây của đồng tử]] **Màu mắt** là một tính trạng kiểu hình đa gen được xác định bởi hai yếu tố: sắc tố
thumb|Bút kẻ mắt **Bút kẻ mắt** là một loại mỹ phẩm được sử dụng để định hình đôi mắt. Nó dùng để tô vẽ trên đường viền mắt nhằm tạo ra một loạt hiệu ứng
thumb|Mặt nạ _Papierkrattler_ tại diễu hành Lễ hội [[Carnival Narrensprung năm 2005, Ravensburg, Đức]] **Mặt nạ** là một vật thể thường được phủ hay đeo lên mặt người dùng để hóa trang hay ngụy trang
Góc thiên đỉnh Mặt Trời