✨KINH TẾ NHẬT BẢN - Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973
Giáo sư Trần Văn Thọ là chuyên gia tầm chính phủ về kinh tế. Góc nhìn của ông về kinh tế thế giới – Nhật Bản – và Việt Nam luôn được các nhà hoạch định chính sách quan tâm lắng nghe để đưa ra quyết sách ở tầm vĩ mô.
Đây là một cuốn sách cực kỳ quan trọng, được biên soạn rất công phu, phản ảnh kiến thức sâu và rộng của tác giả về cả lý thuyết lẫn thực hành của ngành kinh tế phát triển. Sách được đúc kết dựa trên các phân tích số lượng chặt chẽ và đem lại những kiến thức mới để hiểu quá trình Nhật Bản trở thành một cường quốc kính tế. Những bài học được tác giả rút ra từ Nhật Bản sẽ giúp Việt Nam trên đường công nghiệp hoá và phát triển. Đặc biệt ấn tượng là kinh nghiệm Nhật Bản được tổng kết qua hai khái niệm nhà nước kiến tạo phát triển và năng lực xã hội.
KINH TẾ NHẬT BẢN
Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973
Tác giả: GIÁO SƯ TRẦN VĂN THỌ
PHANBOOK và NXB ĐÀ NẴNG trân trọng giới thiệu!
Trong lịch sử Nhật Bản, giai đoạn 1955-1973 rất đặc biệt. Giai đoạn đó làm nên một thời đại, thời đại phát triển thần kỳ. Trung bình mỗi năm tăng trưởng 10%, kéo dài gần 20 năm, rất hiệu suất và đạt toàn dụng lao động. Giai đoạn này đã đưa Nhật Bản vươn lên thành một cường quốc công nghiệp, theo kịp các nước tiên tiến phương Tây, thực hiện giấc mơ và mục tiêu của lãnh đạo thời Minh Trị Duy tân.
Xoay quanh hai từ khóa nhà nước kiến tạo phát triển và năng lực xã hội, cuốn sách này phân tích những yếu tố làm nên giai đoạn phát triển thần kỳ ấy. Ngoài khung phân tích kinh tế học phát triển để khảo sát chiến lược, chính sách về đầu tư, hội nhập, giáo dục đào tạo, du nhập và sử dụng công nghệ, , cuốn sách còn đặt vấn đề từ một cái nhìn rộng hơn, khảo sát tư tưởng và hành động của các chủ thể như lãnh đạo chính trị, quan chức, lãnh đạo doanh nghiệp, Sách kể nhiều mẩu chuyện kèm theo hình ảnh của những chính trị gia, quan chức, học giả, nhà doanh nghiệp tiêu biểu thời hậu chiến Nhật Bản, những người đã làm nên giai đoạn thần kỳ này. Cuốn sách có thêm hai phụ chương để giúp các độc giả muốn biết về kinh tế Nhật sau giai đoạn phát triển thần kỳ (1974-2020).
Kinh nghiệm Nhật Bản với hai từ khóa nhà nước kiến tạo phát triển và năng lực xã hội cho thấy nhiều hàm ý đối với Việt Nam trong giai đoạn phát triển sắp tới.
THÔNG TIN TÁC GIẢ
- Trần Văn Thọ sinh tại Quảng Nam.
Ông là giáo sư danh dự, Đại học Waseda, Tokyo, Nhật Bản. Trước đó ông từng là thành viên Tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc;
Từng tham gia tổ tư vấn cải cách kinh tế và hành chính của Thủ tướng Võ Văn Kiệt và cộng tác với ban nghiên cứu chính sách của Thủ tướng Phan Văn Khải.
Giáo sư Trần Văn Thọ lấy bằng tiến sĩ kinh tế Đại học Hitotsubashi, Tokyo. Ông là một trong ba người nước ngoài đầu tiên được mời làm việc trong Hội đồng tư vấn kinh tế nhiều đời của Thủ tướng Nhật và làm cố vấn cho nhiều cơ quan của chính phủ Nhật Bản.
Giáo sư Trần Văn Thọ là tác giả của một số tác phẩm xuất bản bằng tiếng Nhật và tiếng Việt về kinh tế châu Á, Nhật Bản và Việt Nam. Tác giả từng nhận giải Giải Châu Á Thái Bình Dương (Nhật) và hai cuốn được Giải Sách Hay (Việt Nam).
👁️ 22 | ⌚2025-09-05 23:11:27.794
VNĐ: 200,640
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
Bộ 4 Hộp Nhựa CLassic Đựng Thực Phẩm Lock&Lock : 1 Hộp 1Lit, 1 Hộp 800ml Chia Ba Ngăn Và 2 Hộp 470ml
VNĐ: 200,640
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
Giáo sư Trần Văn Thọ là chuyên gia tầm chính phủ về kinh tế. Góc nhìn của ông về kinh tế thế giới – Nhật Bản – và Việt Nam luôn được các nhà hoạch
KINH TẾ NHẬT BẢN PHANBOOK GIỚI THIỆU KINH TẾ NHẬT BẢN (Tái bản lần 2) Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973 Tác giả: GIÁO SƯ TRẦN VĂN THỌ Đây là một cuốn sách cực kỳ quan trọng, được
Kinh Tế Nhật Bản Đây là một cuốn sách cực kỳ quan trọng, được biên soạn rất công phu, phản ảnh kiến thức sâu và rộng của tác giả về cả lý thuyết lẫn thực hành của ngành kinh
Hồi Ức Đến Tương Lai - Suy Ngẫm Về Văn Hóa, Giáo Dục Và Con Đường Phát Triển Của Việt Nam - Bản Quyền Hồi Ức Đến Tương Lai - Suy Ngẫm Về Văn Hóa, Giáo Dục Và Con Đường Phát Triển Của Việt Nam Cuốn sách “Hồi ức đến tương lai” của Giáo sư Trần Văn Thọ là
Tập truyện - Cánh Đồng Bất Tận - Cuốn sách hay nhất của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư Cánh đồng bất tận" bao gồm những truyện hay nhất của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư. Đây là tác phẩm đang gây xôn xao trong đời sống văn học, bởi ở đó người ta tìm
Chủ nghĩa tư bản không có tư bản. Sự trỗi dậy của nền kinh tế vô hình - bản in 2024 Kinh tế vô hình được hiểu là các thành tựu của khoa học công nghệ, sáng tạo nghệ thuật, bí quyết kinh doanh... và được xem là nguồn tài sản vô hình to lớn của
Gift Set Lamy Notebook A6 Softcover Green + Lamy Logo Green - GSA6-Lo003 - Gift Set Lamy Notebook A6 Softcover Green + Lamy Logo Green - GSA6-Lo003 là một phương tiện tuyệt vời cho những người muốn lưu giữ các ghi chú cá nhân dưới dạng chữ viết
Monsters Go Green Monsters Go Green Another laugh-out-loud monster adventure in the Billy and the Mini Monsters chapter book series, perfect for newly independent readers aged 6+ and fans of Claude and Horrid Henry. Billy is learning how
Cẩm Nang Tra Cứu Tiêu Chuẩn Định Mức Chi Tiêu Áp Dụng Trong Các Cơ Quan Đơn Vị Hành Chính Sự Nghiệp Trong công tác quản lý và sử dụng ngân sách nhà nước, việc mua sắm tài sản nhà nước, sử dụng các khoản chi tiêu nội bộ, chi hội nghị, tiếp khách, công tác phí
Combo 35000 Câu Giao Tiếp Tiếng Anh (Kèm File Tải Về)(Tái Bản 02)+Speak English Faster - Giao Tiếp Tiếng Anh Lưu Loát Ngay Hôm Nay Cuốn sách "35000 câu giao tiếp tiếng Anh ", dành cho người học trình độ sơ cấp, trung cấp. Cuốn sách được biên soạn nhằm mục đích giúp các bạn có thể tự học nghe
Sách - Ngữ Pháp Và Giải Thích Ngữ Pháp Tiếng Anh Cơ Bản Và Nâng Cao 80/20 Tập 2 Cuốn sách giúp tổng hợp bài bản, khoa học tất cả các kiến thức ngữ pháp giúp bạn đọc củng cố kiến thức, hoàn thành tốt kỳ thi THPT Quốc gia và các kỳ thi
Bút Chì Kim Bấm Giữa 0.7Mm Pd107T - Xanh Bút Chì Kim Bấm Giữa 0.7Mm Pd107T - Xanh
Mực Vinaplus 015 Dung Tích 30ml, mực không không lắng cặn, bút máy mực viết máy, mực bút máy Mực bút máy Vinaplus phù hợp cho học sinh, sinh viên. Mực viết khô nhanh, không nhòe ra giấy và thích hợp dùng làm mực để viết vở sạch chữ đẹp. Bên cạnh đó mực
Dạy Con Kiểu Nhật - Giai Đoạn Trẻ 2 Tuổi (Tái Bản 2022) (TH) Dạy Con Kiểu Nhật - Giai Đoạn Trẻ 2 Tuổi (Tái Bản 2022) Hiện nay, các bậc phụ huynh thường quan tâm tới vấn đề giáo dục cho trẻ từ rất sớm. Năm hai
Faber-Castell-66-2000-12-Bút Lông Màu Connector Jumbo - 12 Màu Bút lông màu Connector Faber-Castell với trải nghiệm sáng tạo độc đáo nhất, đặc biệt cho trẻ 3+ *Không độc hại-an toàn cho trẻ em. *Thân bút to, giúp trẻ dễ cầm nắm, thao tác
Trong Chớp Mắt - Bản Quyền Trong Chớp Mắt - Bản Quyền ------------ Trong chớp mắt là cuốn sách viết về cách chúng ta nghĩ mà không cần suy nghĩ, về những quyết định đưa ra chỉ trong một cái chớp
Ruột Chì 2B 0.5 mm Gold XQ 502 (70 mm x 30 Ngòi) Mã hàng 8802203035948 Xuất xứ Hàn Quốc Chất liệu Nhựa Trọng lượng(gr) 9 Kích thước 8.5 x 1.5 x 0.5 cm Ruột Chì HQ 502 là ruột chì 2B, sử dụng cho bút chì bấm
Sách - 500 words, Phrases, and Idioms for the TOEFL IBT Tác giả: Bruce Stirling Nhà xuất bản: NXB Dân Trí Năm xuất bản: 2019 Số trang: 248 Giới thiệu sách: “500 Words, Phrases, Idioms for the TOEFL iBTplus Typing Strategies” là một trong những cuốn
Combo 2 cuốn: Dự Đoán Đời Người Và Tứ Trụ + Dịch học ngũ linh Dự Đoán Đời Người Và Tứ Trụ Dự đoán theo 64 quẻ.Vận mệnh và thuật vận đoán,thuật chiêm tinh , thuật tử vi đẩu số ,thuật bát tự tử bình , thuật xem tướng, ấn
Món Quà Của Linh Hồn - Sức Mạnh Chữa Lành Của Những Thử Thách Trong Cuộc Sống Món Quà Của Linh Hồn - Sức Mạnh Chữa Lành Của Những Thử Thách Trong Cuộc Sống
Sổ Tay Từ Vựng Tiếng Hoa Cấp Độ C - Bỏ Túi Nắm vững được nhiều từ vựng là một yêu cầu căn bản nhất khi học ngoại ngữ. Có hai điều khó khi học từ vựng: khó nhớ và khó vận dụng. Khó nhớ vì
Từ vựng tiếng Anh: Hiểu để nhớ Từ Vựng Tiếng Anh: Hiểu Để Nhớ Sách giúp bạn có cách học giúp người học hiểu được chi tiết từ vựng, ghi nhớ từ vựng sâu hơn. Cuốn sách được thiết kế màu sắc
Bộ 4 Hộp Nhựa CLassic Đựng Thực Phẩm Lock&Lock : 1 Hộp 1Lit, 1 Hộp 800ml Chia Ba Ngăn Và 2 Hộp 470ml - Bộ 4 Hộp Nhựa CLassic Đựng Thực Phẩm Lock&Lock : 1 Hộp 1Lit, 1 Hộp 800ml Chia Ba Ngăn Và 2 Hộp 470ml được làm từ nhựa PP đã thông qua kiểm định theo
Bút Bi Pilot Supergel 0.5mm - Mực Xanh Bút Bi Pilot Supergel 0.5mm - Màu Xanh sắc tươi sáng, bền màu, sử dụng lâu dài và không bị phai màu trên giấy. Thân bút tròn dài, tạo cảm giác thoải mái, vừa vặn, khi
Kinh Tế Nhật Bản Giai Đoạn Phát Triển Thần Kỳ 1955-1973 Kinh Tế Nhật Bản Giai Đoạn Phát Triển Thần Kỳ 1955-1973
Giáo sư Trần Văn Thọ là chuyên gia tầm chính phủ về kinh tế. Góc nhìn của ông về kinh tế thế giới – Nhật Bản – và Việt Nam luôn được các nhà hoạch
PHANBOOK GIỚI THIỆU KINH TẾ NHẬT BẢN (Tái bản lần 2) Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973 Tác giả: GIÁO SƯ TRẦN VĂN THỌ Đây là một cuốn sách cực kỳ quan trọng, được
PHANBOOK GIỚI THIỆU KINH TẾ NHẬT BẢN Tái bản lần 2 Giai đoạn phát triển thần kỳ 1955-1973 Tác giả GIÁO SƯ TRẦN VĂN THỌ Đây là một cuốn sách cực kỳ quan trọng, được
Đây là một cuốn sách cực kỳ quan trọng, được biên soạn rất công phu, phản ảnh kiến thức sâu và rộng của tác giả về cả lý thuyết lẫn thực hành của ngành kinh
**Lịch sử kinh tế Nhật Bản** được quan tâm nghiên cứu chính là vì sự phát triển kinh tế mạnh mẽ của nước này và bởi vì Nhật Bản là nền kinh tế quốc gia
Hồi Ức Đến Tương Lai - Suy Ngẫm Về Văn Hóa, Giáo Dục Và Con Đường Phát Triển Của Việt Nam Cuốn sách “Hồi ức đến tương lai” của Giáo sư Trần Văn Thọ là
Giáo sư Trần Văn Thọ là chuyên gia tầm chính phủ về kinh tế. Góc nhìn của ông về kinh tế thế giới Nhật Bản và Việt Nam luôn được các nhà hoạch định chính
Giáo sư Trần Văn Thọ là chuyên gia tầm chính phủ về kinh tế. Góc nhìn của ông về kinh tế thế giới Nhật Bản và Việt Nam luôn được các nhà hoạch định chính
Tập tin:Tran Van Tho 20180510.jpg **Trần Văn Thọ** (sinh năm 1949), là giáo sư kinh tế tại trường Đại học Waseda, Tokyo, Nhật Bản. Ông cũng là một nhà nghiên cứu và có nhiều đóng
| religion_year = 2018 | religion_ref = | regional_languages = | demonym = | ethnic_groups = | ethnic_groups_year = 2016 | ethnic_groups_ref = | capital = Tokyo (de facto) | largest_city = Tập tin:PrefSymbol-Tokyo.svg Tokyo
**Danh sách các sự kiện trong lịch sử Nhật Bản** ghi lại các sự kiện chính trong lịch sử Nhật Bản theo thứ tự thời gian. ## Cổ đại ### Thời kỳ đồ đá cũ
Tiền giấy mệnh giá 500 [[đồng Việt Nam Cộng hòa|đồng phát hành năm 1966]] **Kinh tế Việt Nam Cộng hòa** (1955-1975) là một nền kinh tế theo hướng thị trường, đang phát triển, và mở
**Kinh tế Việt Nam Dân chủ Cộng hòa** là nền kinh tế chỉ huy theo mô hình xã hội chủ nghĩa của Liên Xô được áp dụng ở phía bắc vĩ tuyến 17, trong khu
**Kinh tế Hoa Kỳ** (Mỹ) là một nền kinh tế tư bản chủ nghĩa hỗn hợp với kỹ nghệ, mức độ công nghiệp hóa và trình độ phát triển rất cao. Đây không chỉ là
**Nền kinh tế của Singapore** là một nền kinh tế thị trường tự do với mức độ phát triển cao và được xếp hạng là nền kinh tế mở nhất trên thế giới với mức
**Kinh tế Bắc Triều Tiên** phản ánh những quan hệ sản xuất, cơ cấu kinh tế và tình hình kinh tế, đời sống tại CHDCND Triều Tiên. Nhìn chung, nền kinh tế CHDCND Triều Tiên
**Nhật Bản thời hậu chiếm đóng** là thời kỳ trong lịch sử Nhật Bản bắt đầu sau khi quân Đồng minh chiếm đóng Nhật Bản kết thúc vào năm 1952. Vào thời điểm đó, Nhật
**Văn học Nhật Bản** là một trong những nền văn học dân tộc lâu đời nhất và giàu có nhất thế giới nảy sinh trong môi trường nhân dân rộng lớn từ thuở bình minh
**Tỳ linh Nhật Bản** ( _Nihon kamoshika_, , danh pháp hai phần: _Capricornis crispus_) là một loài động vật có hình dạng nửa giống dê nửa giống linh dương, thuộc lớp thú guốc chẵn. Địa
nhỏ|[[Hirohito|Thiên hoàng Chiêu Hòa]] là một giai đoạn trong lịch sử Nhật Bản tương ứng với thời gian tại vị của Thiên hoàng Chiêu Hòa, từ ngày 25 tháng 12 năm 1926 đến 7 tháng
**Lịch sử Thái Lan** giai đoạn từ năm 1932 đến 1973 thực sự được đặc trưng bởi sự cai trị của quân đội và cuộc đấu tranh giữa chế độ độc tài và dân chủ.
**Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam** (phía Hoa Kỳ, Việt Nam Cộng hòa và các đồng minh thường gọi là **Việt Cộng**) là một tổ chức liên minh chính trị hoạt
thumb|Kệ chứa [[Tankōbon|các tập truyện của manga thuộc ấn hiệu Margaret Comics tại một hiệu sách ở Tokyo năm 2004.|272x272px]] là một thể loại manga dành cho đối tượng độc giả là nữ ở độ
**Đường cong Phillips** là một mô hình kinh tế, được đặt tên theo nhà kinh tế học Alban William Phillips – người đưa ra giả thuyết về mối tương quan giữa việc giảm tỉ lệ
Bản đồ thế giới năm 1980 với các liên minh Bài **Chiến tranh Lạnh (1962-1979)** nói về một giai đoạn trong cuộc Chiến tranh Lạnh từ sau cuộc Khủng hoảng tên lửa Cuba cuối tháng
**Không quân Hoàng gia Lào** (tiếng Pháp: _Aviation Royale Laotienne_ – AVRL; tiếng Anh: _Royal Lao Air Force_), là quân chủng không quân của Quân lực Hoàng gia Lào (FAR), quân đội chính thức của
**Đỗ Mười** (tên khai sinh: **Nguyễn Duy Cống**; 2 tháng 2 năm 1917 – 1 tháng 10 năm 2018) là một chính trị gia người Việt Nam. Ông từng đảm nhiệm chức vụ Chủ tịch
right|thumb|upright=1.2|Lính nhảy dù Mỹ thuộc Lữ đoàn dù 173 tuần tra vào tháng 3 năm 1966 **Hoa Kỳ can thiệp quân sự tại Việt Nam** trong giai đoạn 1948–1975 là quá trình diễn biến của
**Vũng Tàu** là một thành phố cũ thuộc tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, vùng Đông Nam Bộ, Việt Nam. Đây là trung tâm kinh tế, tài chính, văn hóa, du lịch, và là một
nhỏ|Huy Hiệu Hoa Sen**Gia đình Phật tử Việt Nam** (**GĐPTVN**) là một tổ chức giáo dục thanh thiếu niên được thành lập từ những năm 1940, mang danh xưng chính thức là Gia đình Phật
**Vốn tư nhân** ( **PE** ) là cổ phần trong một công ty tư nhân không chào bán cổ phiếu cho công chúng. Trong lĩnh vực tài chính, vốn cổ phần tư nhân được cung
**Xe tăng Centurion** được giới thiệu năm 1945, là xe tăng chủ lực của quân đội Anh giai đoạn sau Thế chiến thứ hai. Nó được xem là một trong những thiết kế tăng thành
**Nguyễn Hồng Nghi** (19 tháng 12 năm 1918 – 12 tháng 2 năm 1991) là một trong những nhà nhiếp ảnh, đạo diễn điện ảnh tiên phong của điện ảnh cách mạng Việt Nam, nguyên
**Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), thường được gọi ngắn là **Thổ**, là một quốc gia xuyên lục địa, phần lớn nằm tại Tây
**Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô** (), hay Ủy ban Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô, gọi tắt **Trung ương Đảng Liên Xô** () là cơ quan quyền lực cao
**Ban Tổ chức Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào** () là cơ quan trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng Nhân dân Cách mạng Lào; là một cơ quan chuyên môn tham
thumb|upright|[[Wilhelm Röntgen (1845–1923), người đầu tiên nhận giải Nobel Vật lý.]] Mặt sau huy chương giải Nobel vật lý **Giải Nobel Vật lý** là giải thưởng hàng năm do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng
**Hillary Diane Rodham Clinton** (; sinh ngày 26 tháng 10 năm 1947) là một chính trị gia, nhà ngoại giao, luật sư, nhà văn và diễn giả người Mỹ. Bà đã từng phục vụ trong nội
**Francis Albert Sinatra** (; 12 tháng 12 năm 1915 – 14 tháng 5 năm 1998) là một nam ca sĩ, diễn viên và nhà sản xuất người Mỹ. Sinatra là một trong những nghệ sĩ
nhỏ|phải|[[John Adams, Phó Tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên]] **Phó Tổng thống Hoa Kỳ** (_Vice President of the United States_) là một người giữ chức vụ công do Hiến pháp Hoa Kỳ tạo ra. Phó
**Tổ chức Dân tộc Mã Lai Thống nhất** (**UMNO**; tiếng Mã Lai: _Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu_) là chính đảng lớn nhất của Malaysia. Đây là một thành viên sáng lập của Liên minh Mặt trận
nhỏ|Thủ tướng Anh [[Winston Churchill, Tổng thống Hoa Kỳ Franklin D. Roosevelt, và Lãnh tụ Xô viết Joseph Stalin ở Yalta, Krym, Liên Xô vào tháng 2 năm 1945]] **Quan hệ giữa Hợp chúng quốc
**Điện ảnh Việt Nam** hay **phim điện ảnh Việt Nam** (tức **phim lẻ Việt Nam**) là tên gọi ngành công nghiệp sản xuất phim của Việt Nam từ 1923 đến nay. Điện ảnh Việt Nam
**Mikhail Sergeyevich Gorbachyov** (chính tả tiếng Anh: **Gorbachev**; phiên âm tiếng Việt: **Goóc-ba-chốp**; 2 tháng 3 năm 1931 – 30 tháng 8 năm 2022) là một chính khách người Nga, nhà lãnh đạo thứ tám
Chiến tranh Việt Nam là một trong những cuộc chiến tốn kém nhất trong lịch sử nhân loại vào thời điểm nó diễn ra. Những quốc gia có sự can thiệp sâu rộng như Hoa
**Saddām Hussein ʻAbd al-Majīd al-Tikrīt** – còn được viết là **Husayn** hay **Hussain**; tiếng Ả Rập صدام حسين عبد المجيد التكريتي (sinh 28 tháng 4 năm 1937 - 30 tháng 12 năm 2006) là một chính
**Cộng hòa Dân chủ Đức** (**CHDC Đức** hay **CHDCĐ**; - **DDR**), thường được gọi là **Đông Đức** dựa trên việc nước này quản lý phần lãnh thổ phía Đông của Đức (để phân biệt với
**Avram Noam Chomsky** (sinh ngày 7 tháng 12 năm 1928) là một giáo sư và trí thức công chúng người Mỹ, nổi danh nhờ các nghiên cứu về ngôn ngữ học, phê bình xã hội
**T-80** là xe tăng chiến đấu chủ lực do Liên Xô thiết kế và chế tạo, được đưa vào sử dụng năm 1976. Nó là một bản nâng cấp của dòng tăng tiền nhiệm T-64,