✨Lược Sử Ngôn Ngữ - Chuyện Kể Về Phát Minh Vĩ Đại Nhất Của Loài Người

Daniel L. Everett cho rằng những ngôn ngữ mà chúng ta đang sử dụng không đơn thuần là sản phẩm của hơn một triệu năm tiến hóa mà còn là thứ vũ khí giúp loài người trở thành “kẻ săn mồi” bậc nhất thống trị hành tinh. Thật vậy, ngôn ngữ là ưu thế vượt trội của con người so với những loài khác. Vậy chúng ta đã sở hữu năng lực này như thế nào?

Tác giả của Lược sử Ngôn ngữ đi tìm đáp án cho câu hỏi trên thông qua nghiên cứu về lịch sử tiến hóa của ngôn ngữ, từ những nỗ lực biểu ý bằng lời nói sớm nhất của con người cho đến gần 7.000 ngôn ngữ hiện diện trên Trái Đất ngày nay. Everett đã lần theo bước chân của hàng chục nghìn thế hệ loài người, lần lượt bóc tách nhiều lý thuyết tồn tại từ lâu trong các lĩnh vực như sinh học, ngôn ngữ học nhằm chứng minh rằng ngôn ngữ không phải bản năng bẩm sinh của giống loài chúng ta – một khám phá khiến thế giới ngôn ngữ học đương đại đảo lộn.

Đan xen giữa nhiều thông tin khoa học là những giai thoại mà tác giả thu thập được trong gần 40 năm nghiên cứu thực địa tại khu vực rừng Amazon với nhiều bộ lạc bản địa. Chính những trải nghiệm đó góp phần tăng sức thuyết phục cho lập luận của Everett. Có thể nói, Lược sử Ngôn ngữ là nguồn thông tin cho chúng ta lời giải về điều ta biết, điều ta muốn biết và cả điều ta có thể sẽ chẳng bao giờ biết về hành trình từ giao tiếp đơn thuần đến ngôn ngữ.

ĐÁNH GIÁ/NHẬN XÉT CHUYÊN GIA

“Daniel Everett vận dụng hài hòa phương pháp lấy tin học thuật bí mật xen kẽ những giai thoại dễ tiếp cận để phỏng đoán cách thức con người phát triển ngôn ngữ viết và nói, truy tìm lý do mà nó trở nên quan trọng đối với sự tồn tại và thống trị của loài người. Như trong các cuốn sách trước của mình, Everett tấn công mạnh mẽ lý thuyết vốn được chấp nhận từ lâu của Noam Chomsky rằng con người khi sinh ra đã có bản năng ngôn ngữ, bao gồm cả các quy tắc cấu trúc bẩm sinh…” — Kirkus Reviews

“Nói về nguồn gốc sinh học và văn hóa của loài người, chẳng có mấy cuốn sách có thể xếp vào hàng kinh điển. Tôi tin rằng Lược sử Ngôn ngữ của Daniel Everett sẽ là một trong số đó.” — Edward O. Wilson, Giáo sư danh dự chuyên nghiên cứu tại Đại học Harvard

“[Một] bản thảo đầy tham vọng… Giọng điệu dễ mến và đặc biệt là những giai thoại hấp dẫn của Everett từ các nghiên cứu thực địa trong rừng mưa vùng Amazon sẽ giúp ích cho những người mới vào nghề. ” — New York Times Book Review

“Lược sử Ngôn ngữ đã giải thích rõ ràng các vấn đề phức tạp cho độc giả nói chung và đóng góp những thông tin độc đáo cho giới học thuật nói riêng chỉ bằng một dung lượng vừa phải… Những lập luận được viện dẫn và những hiểu biết được cung cấp đều vô cùng ấn tượng… Những người quan tâm đến ngôn ngữ sẽ thấy cuốn sách này hữu ích.” — Oliver Kamm, Times

TRÍCH ĐOẠN HAY

2. Làm thế nào loài người có được ngôn ngữ là một câu chuyện đầy ắp những khám phá và phát kiến thú vị, không tài nào kể xiết. Kết luận mà tôi rút ra qua câu chuyện đó có một cây phả hệ rất dài, móc nối những ngành khoa học liên quan đến sự tiến hóa của ngôn ngữ – bao gồm nhân học, ngôn ngữ học, khoa học nhận thức (hay khoa học tri nhận), cổ thần kinh học, khảo cổ học, sinh học, khoa học thần kinh và linh trưởng học. Dù vậy, như mọi nhà khoa học khác, những kiến giải của tôi [về đề tài này] đến từ nền tảng giáo dục, cụ thể là 40 năm nghiên cứu thực địa về ngôn ngữ và văn hóa của Bắc Mĩ, Trung Mĩ và Nam Mĩ, đặc biệt với những người săn bắt hái lượm ở vùng rừng Amazon thuộc Brazil. Như đã trình bày trong chuyên khảo mới nhất về sự giao thoa giữa tâm lí học và văn hóa, Dark Matter of the Mind: The Culturally Articulated Unconscious (Vật chất tối của ý thức: Tiềm thức biểu lộ qua văn hóa), ở đây, tôi phủ định rằng ngôn ngữ là bản năng của bất kì loài nào, hay là (yếu tố) bẩm sinh hoặc di truyền.

3. Dù cách nói chuyện và ngôn ngữ của Homo erectus có thể khác biệt rất lớn với cách nói chuyện và ngôn ngữ con người hiện đại, bản thân ngôn ngữ đó đã là một thứ ngôn ngữ toàn diện. Họ có ngôn ngữ từ khi họ sở hữu những biểu tượng, mà trật tự sắp xếp cũng như ý nghĩa của chúng phần nào được quyết định bởi chính các biểu tượng đó kết hợp với ngữ cảnh.

4. […] bộ não không phải ốc đảo mà là một mạng lưới liên kết. Đầu tiên, não liên kết với thân thể, kết nối với các cơ quan khác cả về mặt tiến hóa lẫn sinh lý. Nhưng có một điều quan trọng không kém là bộ não cũng kết nối với những bộ não khác. Như triết gia Andy Clark từng tuyên bố nhiều năm trước, văn hóa làm não chúng ta “lớn lên”. Mỗi bộ não là một mắt xích kết nối với những bộ não khác trong biển cả văn hóa. Quan điểm này đáng được nhấn mạnh. Trên thực tế, chúng ta không thể thấu hiểu vai trò của bộ não đối với ngôn ngữ và sự tiến hóa nếu không có ý niệm đó. Đây là lí do chúng ta phải vô cùng cẩn trọng trước quan điểm phổ biến nhưng dễ gây nhầm lẫn rằng bộ não là một cỗ máy tính, một sản phẩm nhân tạo hoàn toàn khác một cơ quan [trong cơ thể người]. Thật vậy, máy vi tính không hề có văn hóa.

5. […] quan sát độc lập của Jones trên cùng một sự việc đã đưa đến một trong những phát hiện quan trọng nhất trong nghiên cứu về hoạt động giao tiếp của con người qua nhiều thế kỷ. Kiến giải của ông cho rằng tiếng Phạn, Hi Lạp, Latin, Gothic (gần với ngôn ngữ Đức) và Celtic đều có chung nguồn gốc. Chúng là những ngôn ngữ chị em. Ngôn ngữ mẹ – cũng là mẹ của những ngôn ngữ họ hàng đang chờ được tìm thấy, hay nói cách khác là đang chờ được gia nhập vào cây ngữ hệ – có tên là ngôn ngữ Tiền-Ấn-Âu. […] Rồi chúng ta cũng khám phá ra rằng hệ ngôn ngữ Ấn-Âu chính là ngôn ngữ mẹ của phần lớn các ngôn ngữ châu Âu hiện nay, và đồng thời cũng là ngôn ngữ mẹ của cả những ngôn ngữ không thuộc châu Âu như tiếng Ba Tư, tiếng Hindu và nhiều ngôn ngữ khác. Câu hỏi đi kèm là liệu chúng ta có thể phát hiện ra ngôn ngữ mẹ của ngôn ngữ Ấn-Âu hay không?

6. Giao tiếp là nỗ lực của toàn bộ thực thể, cho nên những cử chỉ, ngữ điệu, hai lá phổi, miệng, lưỡi, đôi bàn tay, chuyển động cơ thể và thậm chí cả lông mày đều được sắp đặt phục vụ việc sử dụng ngôn ngữ, như trong phần lớn hoạt động giao tiếp ở động vật khác. Những thành tố khác nhau của nỗ lực giao tiếp bằng ngôn ngữ chia biểu tượng ra thành những phần nhỏ hơn, và những phần nhỏ này lại được sử dụng để tạo nên những đơn vị lớn hơn. Âm tố, từ ngữ, câu cú, sự thêm thắt ngữ pháp và tông giọng đều đến từ sự ra đời của những biểu tượng đầu tiên, và phát minh này được cải tiến, lan truyền qua thời gian nhờ sự tham gia của toàn xã hội, giống như mọi phát minh khác.

7. Lỗ hổng chính của việc phủ nhận nhận thức ở động vật chính là khi làm vậy, về cơ bản, chúng ta phủ nhận cả việc tổ tiên của mình có nhận thức trước khi họ có ngôn ngữ. Trạng thái tiền ngôn ngữ là cơ sở nhận thức để hình thành nên ngôn ngữ.

8. Tôn ti cần thiết đối với chi Homo nếu xét nó như một phương thức để tìm hiểu và cấu thành những mối quan hệ xã hội, hoặc để phân chia công việc, thậm chí ngay cả trong việc xây dựng ngôn ngữ. […] Nhưng trong khía cạnh ngôn ngữ, tôn ti chỉ cần thiết trong mối tương quan trực tiếp với mức độ phức tạp về nội dung giao tiếp – cái được con người nói đến – khi dòng chảy thông tin trở nên nhanh và phức tạp hơn. Đúng như [Herbert] Simon dự đoán, hoạt động giao tiếp cần sử dụng nhiều thông tin – đặc biệt là khi diễn ra với tốc độ cao trong ngôn ngữ loài người – sẽ được hỗ trợ thông qua những cấu trúc thông tin xác định.

9. Cộng đồng erectus không giống cộng đồng sapiens ở nhiều điểm. Tuy vậy, họ vẫn là những nhóm người biết thảo luận, trao đổi, tranh luận và phản đối, những hoạt động diễn ra theo bước chân rong ruổi khắp thế giới của họ, và họ đã trao truyền lại cho chúng ta phát minh của mình – ngôn ngữ. Mỗi một con người đều đang sử dụng ngữ pháp và tham gia vào xã hội bằng công sức, các khám phá và trí tuệ của Homo erectus. Sự chọn lọc tự nhiên đã giữ lại những gì được xem là hiệu quả nhất cho sự tồn tại của loài người, và cải tiến giống loài thành loài người ngày nay trong Thời đại Cách tân, Kỷ nguyên Văn hóa, trong Vương quốc của Lời nói.

10. Văn hóa là thứ trừu tượng vì không thể chạm vào, nhìn thấy hay ngửi được – nó không thể được quan sát trực tiếp. Tuy nhiên, những sản phẩm của văn hóa, như nghệ thuật, thư viện, vai trò chính trị, đồ ăn, văn học, khoa học, tôn giáo, phong cách, kiến trúc, tính nhân văn, thì lại không hề trừu tượng, có thể nhìn thấy và rất rõ ràng. Văn hóa là một động lực năng động chỉ có thể tìm thấy ở những cá nhân thuộc về xã hội. Mọi thành viên trong xã hội đều cùng chia sẻ văn hóa, khi họ đồng thuận về những giá trị và trình tự ưu tiên của mọi giá trị mà mình sở hữu. Các thành viên trong cộng đồng văn hóa, đến lượt mình, chia sẻ tri thức và các vai trò xã hội. Người ta quan sát cách các giá trị và tri thức được áp dụng, hoặc các kì vọng đến từ những vai trò xã hội trên thực tế, thông qua những thành viên khác trong xã hội. Điều này chính là biểu hiện hữu hình của văn hóa.

11. Ngôn ngữ mang tính toàn thể và đa thức. Bất kể ngữ pháp của nó như thế nào, ngôn ngữ cũng vẫn tham gia vào toàn bộ các khía cạnh đời sống của một con người – trí tuệ, cảm xúc, đôi tay, cái miệng, cái lưỡi, bộ não. Ngôn ngữ đòi hỏi được tiếp cận với những thông tin văn hóa, những tri thức ngầm ẩn, vì tất cả các hoạt động mà chúng ta thực hiện như tạo ra các âm thanh, cử chỉ, độ cao, biểu cảm khuôn mặt, chuyển động cơ thể và các tư thế đều là những khía cạnh khác nhau liên quan đến ngôn ngữ.

12. Không thể tồn tại ngôn ngữ mà không có cử chỉ. Phần lớn cử chỉ được sử dụng một cách vô thức và để làm được điều đó, người ta phải vận dụng các tri thức ngầm ẩn. Cử chỉ được định hình nhờ nhu cầu của ngôn ngữ mà chúng góp phần mở rộng, và nhờ nền văn hóa mà từ đó chúng được sinh ra.

13. Nguồn gốc và thành phần cấu tạo nên các biểu tượng mà chúng ta bàn luận cho thấy một thực tế rằng, giống như những chức năng thuộc về sinh học, ngôn ngữ của loài người không hề đơn giản. Ngôn ngữ nảy sinh từ sự tương tác với các nghĩa (ngữ nghĩa học), điều kiện cần để chúng sử dụng (ngữ dụng học), thuộc tính vật lí của các âm chứa ý nghĩa đó (ngữ âm học), ngữ pháp, âm vị học (cấu trúc âm), hình thái học (cách ngôn ngữ tạo ra từ, ví dụ như thêm tiền tố, phụ tố, hoặc không thêm gì cả) và sự tổ chức các tầng ý nghĩa cũng như hội thoại. Nhưng sau tất cả, vẫn còn tồn tại một điều bí ẩn gì đó. Ngôn ngữ, với tư cách là một tổng thể, vẫn lớn hơn sự tổng hòa tất cả thành phần của nó. Khi nghe tiếng mẹ đẻ, chúng ta không nghe riêng ngữ pháp hay ngữ âm, cũng không nghe riêng ngữ nghĩa, nhưng chúng ta vẫn nghe và ngay lập tức hiểu điều đang được nói – coi đó như một tổng thể, từng chi tiết và mối liên kết tất cả các chi tiết với nhau, trong một đoạn hội thoại hay một câu chuyện.

14. Trong quá trình khảo sát những dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, ông đã có một trong số các khám phá quan trọng nhất lịch sử. Ông tái phát hiện một sự thật mà hơn 100 năm trước đã được một người Đức tên là Andreas Jaeger lần đầu chú ý vào năm 1686, và được nhà truyền giáo Dòng Tên người Pháp ở Ấn Độ Gaston-Laurent Coeurdoux để mắt đến lần nữa vào năm 1767. Mặc dù công trình của Jaeger và Coeurdoux hầu như đã bị lãng quên, quan sát độc lập của Jones trên cùng một sự việc đã đưa đến một trong những phát hiện quan trọng nhất trong nghiên cứu về hoạt động giao tiếp của con người qua nhiều thế kỉ. Kiến giải của ông cho rằng tiếng Phạn, Hi Lạp, Latin, Gothic (gần với ngôn ngữ Đức) và Celtic đều có chung nguồn gốc. Chúng là những ngôn ngữ chị em. Ngôn ngữ mẹ – cũng là mẹ của những ngôn ngữ họ hàng đang chờ được tìm thấy, hay nói cách khác là đang chờ được gia nhập vào cây ngữ hệ – có tên là ngôn ngữ Tiền-Ấn-Âu. Jones, Jaeger và Coeurdoux đã mở đường cho con đường nghiên cứu về nguồn gốc ngôn ngữ một cách nghiêm túc. Gần 100 năm sau đó, gần Weimar, Đức, người ta đã phát triển một công cụ quan trọng khác để phục vụ cho việc nghiên cứu nguồn gốc ngôn ngữ. Vào năm 1850, nhà ngữ văn học 29 tuổi người Đức, August Schleicher, đã xuất bản một cuốn sách với tuyên bố rằng, ngôn ngữ của loài người nên được nghiên cứu như những sinh thể, xếp ngang hàng với những cơ thể sinh học, được liên hệ với các giống, loài và phân loài – tương tự cách chúng ta hiểu mối tương quan giữa tất cả các loài thực vật và động vật hiện nay. Schleicher đã trình bày một cách tối ưu những mối liên hệ trong quá trình tiến hóa của các ngôn ngữ qua “sơ đồ hình cây”. Với công việc này, ông không chỉ đóng góp một phần to lớn cho lịch sử và tiến trình tiến hóa của ngôn ngữ, mà còn giới thiệu một khái niệm về “nguồn gốc tự nhiên” – vào thời điểm chín năm trước khi Darwin xuất bản cuốn sách Origin of Species (Nguồn gốc của các loài).

Công trình của Schleicher và Jones truyền cảm hứng cho nhiều người suy nghĩ một cách sâu sắc về mối liên hệ giữa các ngôn ngữ. Rõ ràng là bằng cách sử dụng phương pháp xây dựng các cây ngôn ngữ vốn bắt đầu phát triển từ Ấn Độ, Đức, Pháp, Anh hay những nơi khác, chúng ta có thể tìm về thời điểm và nơi chốn mà các ngôn ngữ cụ thể ra đời. Rồi chúng ta cũng khám phá ra rằng hệ ngôn ngữ Ấn-Âu chính là ngôn ngữ mẹ của phần lớn các ngôn ngữ châu Âu hiện nay, và đồng thời cũng là ngôn ngữ mẹ của cả những ngôn ngữ không thuộc châu Âu như tiếng Ba Tư, tiếng Hindu và nhiều ngôn ngữ khác. Câu hỏi đi kèm là liệu chúng ta có thể phát hiện ra ngôn ngữ mẹ của ngôn ngữ Ấn-Âu hay không? Hiện nay, chúng ta biết rằng ngôn ngữ Ấn-Âu đã bắt đầu phân nhánh thành các ngôn ngữ châu Âu hiện đại từ 6.000 năm về trước. Liệu chúng ta có thể đi xa hơn? 10.000 năm? 100.000 năm? Liệu chúng ta có thể thực sự sử dụng những phương pháp của ngôn ngữ lịch sử và ngôn ngữ so sánh để phục nguyên ngôn ngữ đầu tiên hay không?

Hầu hết các nhà ngôn ngữ học đương thời đưa ra đáp án chắc nịch là “Không thể”. Các phương pháp được chú ý đến qua công trình của Jones dường như có thể công phá bức tường 6.000 năm. Để đi xa hơn, chúng ta sẽ cần đến nhiều phương pháp của các lĩnh vực khác, chẳng hạn cổ sinh vật học, khảo cổ học và sinh học – và chúng ta cần đến thứ mà có lẽ nằm ngoài khả năng, những mẫu ngôn ngữ được bảo tồn.

15. Trên thực tế, các nhà ngôn ngữ học đã nhận ra rằng sự biến đổi trong các ngôn ngữ hiện đại là kết quả của sự chọn lọc hiệu quả mang tính tự nhiên của ngôn ngữ qua thời gian. Theo thời gian, ngôn ngữ nào cũng biến đổi. Chúng biến đổi vì sự chia tách địa lí (hãy nghĩ đến sự “biến đổi di truyền”), hay vì những ưu tiên khác nhau của thời đại, kinh tế, chủng tộc… Những nhân tố này, dưới hình thức này hay hình thức khác, cũng đều cho thấy ngôn ngữ của Homo erectus đã bắt đầu biến đổi khi có những cộng đồng mới hình thành. Nhiều nhà ngôn ngữ học lịch sử khái quát hiện tượng này thành một nhận định: “Bạn nói giống như những người đang nói cùng bạn.” Một khi bạn ngưng nói chuyện với một nhóm người nào đó, điều đó cũng có nghĩa là bạn sẽ ngưng nói giống họ. Hay ít nhất là nhóm của bạn cũng sẽ ngưng nói giống bạn. Đây là lí do vì sao mỗi lần tìm đến một con sông lớn hay một rặng núi ở châu Âu, chúng ta dường như tìm thấy những ngôn ngữ khác biệt ở mỗi bờ mà trước kia chúng từng chỉ là một ngôn ngữ.

16. Vấn đề là ngôn ngữ loài người không phải là một chuỗi mã vi tính. Con người không hình thành ngữ pháp trước rồi tìm ra ý nghĩa của nó trong một nền văn hóa cụ thể. Văn hóa, ngữ pháp và ý nghĩa, mỗi thứ lại phản chiếu và chịu ảnh hưởng bởi thứ kia trong ngôn ngữ loài người. Ngôn ngữ và tâm lí cùng hòa quyện sâu trong mạch nguồn văn hóa. Chúng ta sẽ không thể hiểu bất cứ tạo tác nào trong ngôn ngữ và xã hội loài người nếu tách rời chúng khỏi những công cụ diễn dịch văn hóa. Việc hiểu bản chất và vai trò của văn hóa trong tập tính, ngôn ngữ và tư duy loài người là thiết yếu để hiểu sự tiến hóa của ngôn ngữ loài người.

CÂU QUOTE HAY

1. Khả năng tư duy phức tạp phải là điều kiện tiên quyết để sử dụng được những cấu trúc cú pháp phức tạp…
2. Ngữ pháp là việc sử dụng các biểu tượng cùng nhau. Cú pháp là sự sắp xếp những biểu tượng đó khi chúng được sử dụng cùng nhau.
3. Mọi hành vi của con người, bao gồm cả ngôn ngữ, đều là cách chúng ta biểu hiện ra bên ngoài những ý định, những điều mà ý thức được hướng tới. Ngôn ngữ là công cụ tốt nhất để truyền đạt những ý định đó.
4. Máy tính không phải là những công cụ tiên phong trong thời đại thông tin mà chính là ngôn ngữ. Thời đại thông tin đã bắt đầu từ hai triệu năm trước. Homo sapiens chỉ giúp nó trở nên sôi động hơn chút mà thôi.
5. Ngôn ngữ không phải một thực thể tĩnh, chỉ tuân thủ các quy tắc ngữ pháp cứng nhắc liên quan tới hình thức và ngữ nghĩa, mà nó là một thực thể động, vận dụng độ cao, cử chỉ, lời nói và ngữ pháp cùng nhau một cách sáng tạo để tạo nên hiệu quả giao tiếp bằng lời.
6. Bởi vì ngôn ngữ là một tạo tác văn hóa, chúng ta buộc phải hiểu văn hóa để hiểu ngôn ngữ

VỀ TÁC GIẢ

DANIEL L. EVERETT

(Sinh năm 1951)

Daniel Leonard Everett là một nhà nhân loại học, ngôn ngữ học người Mỹ, đồng thời là tác giả của rất nhiều bài viết và cuốn sách nổi tiếng.

Everett đã dành hơn 30 năm sinh sống và làm việc trong rừng rậm Amazon thuộc Brazil cùng hơn mười nhóm bộ lạc khác nhau. Ông được biết đến nhiều nhất qua công trình nghiên cứu về người Pirahã, một tộc người sống tại lưu vực sông Amazon, và ngôn ngữ của họ.

Everett hiện là Giáo sư Khoa học Nhận thức được ủy thác tại Đại học Bentley, Massachusetts.

Tác phẩm tiêu biểu:

• Don't Sleep, There Are Snakes: Life and Language in the Amazonian Jungle (2008)

• Language: The Cultural Tool (2012)

• Dark Matter of the Mind: The Culturally Articulated Unconscious (2016)

• How Language Began: The Story of Humanity's Greatest Invention (2017)

[BỘ LỊCH SỬ VĂN MINH THẾ GIỚI] – Phần VII: THỜI ĐẠI LÝ TRÍ KHỞI ĐẦU (3 tập)- WILL & ARIEL DURANT

Ông Bà Will và Ariel Durant là đồng tác giả Phần sách THỜI ĐẠI LÝ TRÍ KHỞI ĐẦU - Phần VII trong bộ sách Lịch sử văn minh thế giới gồm 11 phần. Bối cảnh

LƯỢC SỬ THẾ GIỚI (Bìa cứng)

Tôi biết nói gì đây: có tác giả chỉ bằng có hai tác phẩm mà sống mãi trong lòng độc giả. Ông là Gombrich - sống mãi nhờ: 1. LƯỢC SỬ THẾ GIỚI: tôi đang

Sách - Lịch Sử Của Trà - Laura C. Martin - Huy Hoàng Books

Sách - Lịch Sử Của Trà Là loại đồ uống phổ biến thứ hai trên thế giới, chỉ sau nước, bạn thật sự có thể tìm thấy trà ở bất cứ đâu, từ Á sang

Sách Thế Chiến Thứ Hai (Antony Beevor)- Tặng sổ tay xương rồng

Thế Chiến Thứ Hai ( Tặng sổ ta xương rồng ) Sổ tay ngẫu nhiên 1 trong 4 hình THẾ CHIẾN THỨ HAI - BIÊN NIÊN SỬ TOÀN DIỆN VÀ HẤP DẪN VỀ CUỘC XUNG

Lịch Sử Đô Thị Hiện Đại

Đây là cuốn sách nhập môn đầy đủ nhất về lĩnh vực lịch sử đô thị trong kỷ nguyên hiện đại, với dấu ấn rõ nét định hình qua thế kỷ XIX và XX. Cuốn

Sách - Làm sao để che giấu một đế quốc (Nhã Nam HCM)

Tác giả: Daniel Immerwahr Dịch giả: Trần Trọng Hải Minh Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 584 Kích thước: 15.5x24 cm Ngày phát hành: 08-08-2022 Giới thiệu sách Danh sách Sách hay 2019 của

Sách - Talleyrand - Bậc thầy của nền ngoại giao chính trị

Talleyrand - Bậc thầy của nền ngoại giao chính trị Lời giới thiệu Talleyrand - Bậc thầy của nền ngoại giao chính trị là một trong ba công trình kinh điển trong sự nghiệp sáng

[Cuốn sách đầu tiên được trao huân chương Newber] CÂU CHUYỆN NHÂN LOẠI – Một lược sử sống động về Loài Người –Hendrik Willem van Loon -Lê Di, Đào Quốc Minh dịch - Alphabooks - NXB Lao Động

Cuốn sách " tên gốc "The Story of Mankind” của Hendrik Willem van Loon là một tác phẩm viết chothiếu nhi của ông. Cuốn sách tóm tắt lịch sử của nền văn minh phương Tây,

(Bìa cứng áo ôm) ALEXANDER ĐẠI ĐẾ - Huyền thoại xứ Macedonia – Philip Freeman – Dịch giả Nguyễn Vi Thiên Ái - Bách Việt Book - NXB Dân trí

Alexander Đại đế là một trong những nhà cầm quân tài ba và lỗi lạc nhất trong thế giới cổ đại vẫn còn vang danh đến tận ngày nay. Lên ngôi ở tuổi mười chín

Nước Đức qua các thời đại – Henrietta Elizabeth Marshall

Thông Tin Chi Tiết - Tác Giả: Henrietta Elizabeth Marshall - Dịch Giả: Phạm Quốc Huy - Số Trang: 480 trang - Nhà xuất bản: Đồng Nai - Nhà phát hành: Lyceum - Ngày Phát

TỦ SÁCH KỂ CHUYỆN LỊCH SỬ TRUNG QUỐC : KỂ CHUYỆN TAM QUỐC

Về nội dung, quyển Kể chuyện Tam quốc này đề cập tới lịch sử Trung Quốc từ cuộc khởi nghĩa Khăn vàng cuối thời Đông Hán đến lúc nhà Tấn tiêu diệt Đông Ngô, thống

Gián điệp và biệt kích: Nước Mỹ đã thất bại như thế nào trong cuộc chiến tranh bí mật ở miền Bắc Việt Nam

Cuốn sách Gián điệp và biệt kích: Nước Mỹ đã thất bại như thế nào trong cuộc chiến tranh bí mật ở miền Bắc Việt Nam của hai tác giả Kenneth Conboy và Dale Andradé

Bộ Sách Sự Suy Tàn Và Sụp Đổ Của Đế Chế La Mã - một trong những bộ sách tham vọng, đồ sộ và kinh điển nhất về lịch sử văn minh thế giới mà bất kì ai mong muốn tìm hiểu về đề tài này đều phải đọc qua

Sự Suy Tàn Và Sụp Đổ Của Đế Chế La Mã ------------ Sự suy tàn và sụp đổ của Đế chế La Mã (tên tiếng anh là The decline and fall of the Roman Empire)

Làm Sao Để Che Giấu Một Đế Quốc - How To Hide An Empire

“Làm sao để che giấu một đế quốc có hai mươi hai chương, đầy những nhân vật sống động, những tình tiết hài hước và những sự thật gây kinh ngạc. Nó đầy tính giải

Lược Sử Phát Triển Dân Quyền Nhật Bản

Lược Sử Phát Triển Dân Quyền Nhật Bản ------------ Lược Sử Phát Triển Dân Quyền Nhật Bản Bản dịch tiếng Việt cuốn Lược Sử Phát Triển Dân Quyền Nhật Bản dựa theo bản tiếng Nhật

CUỘC PHIÊU LƯU CỦA NGÔN NGỮ ANH – Tiểu sử Anh ngữ từ năm 500 đến năm 2000

CUỘC PHIÊU LƯU CỦA NGÔN NGỮ ANH – Tiểu sử Anh ngữ từ năm 500 đến năm 2000 ------------ Bộ sách sẽ đưa người đọc đến với cuộc phiêu lưu hết sức kỳ thú về

Khắc Họa Bức Tranh Lịch Sử Nam Kỳ: Nam Kỳ Ngày Trước Qua Góc Nhìn Của Người Phương Tây - Bản Quyền

Mô tả sản phẩm:THÔNG TIN SẢN PHẨM: Tác giả: Nguyễn Quang Diệu Công ty phát hành: Omega Plus Nhà xuất bản: NXB Tổng Hợp Thành phố Hồ Chí Minh Số trang: 360 Khổ: 16x24 cm

TƯ TRỊ THÔNG GIÁM biên niên sử 5000 năm Trung Quốc - Tư Mã Quang - Bìa cứng bọc giấy gấm vân rồng - tập 5

Đây là bộ sử vĩ đại của Tư Mã Quang, đi cùng năm tháng với Sử ký của Tư Mã Thiên. Sau này ta có đủ là vốn quý. Bộ Tư trị thông giám do

Tranh truyện lịch sử Việt Nam - Lý Thường Kiệt

Hẳn có nhiều em luôn nghĩ rằng, nhớ được lịch sử thật là khó! Để bước đầu làm quen với sử, các em hãy đọc từ những câu chuyện ngắn gọn, gần gũi. Những câu

SỨ ĐOÀN IWAKURA - Chuyến tây du khảo cứu nhằm canh tân Nhật Bản thời Minh Trị - Ian Nish - Nguyễn Hoàng Mai, Nguyên Tâm dịch - Phương Nam Book

Cuộc c.á m.ạ Minh Trị Duy Tân là bản hùng ca lịch sử của Nhật Bản được viết lên đầu tiên ở châu Á, và có lẽ trên thế giới ngoài châu Âu và Hoa

Sách Lịch sử Do Thái - Alphabooks - BẢN QUYỀN

Sách - Lịch sử Do Thái Mã hàng 12 Tên Nhà Cung Cấp Omega+ Tác giả Paul NXB NXB Dân Trí Năm XB 2020 Trọng lượng (gr) 920 Kích thước 16 x 24 cm Số

Nhật bản qua lăng kính người Việt đầu thế kỷ XX

Sách Nhật bản qua lăng kính người Việt đầu thế kỷ XX Tác giả : Nhiều tác giả Nhà xuất bản : Lao Động Nhà phát hành : Công Ty TNHH Văn Hóa Đông Tây

Sách lịch sử: Xứ Đông Dương (bìa cứng)

Sách lịch sử: Xứ Đông Dương (bìa cứng) ------------ Xứ Đông Dương là những hồi ức sống động của một người từng cai quản cả Đông Dương. Ông từng giữ những chức vụ quan trọng

[combo 2 cuốn lịch sử ngôn ngữ] LƯỢC SỬ NGÔN NGỮ - CUỘC PHIÊU LƯU CỦA NGÔN NGỮ ANH

“Điều đáng ngạc nhiên đối với chúng ta là người anh hùng trong Lược sử ngôn ngữ không phải là Homo sapiens, mà là Homo erectus, loài người từng sống trước chúng ta hơn 60.000

Sách Bí Ẩn Của Lịch Sử Mysteries In History - Bách khoa toàn thư

Sách Bí Ẩn Của Lịch Sử, Mysteries In History - Á Châu Books - Hành trình khám phá những câu hỏi chưa có lời giải đáp. - Thế giới của chúng ta chứa đựng hàng

THẬP KỈ TIẾP THEO – Chúng Ta Đang Ở Đâu Và Chúng Ta Đang Đi Về Đâu – George Friedman - dịch giả Nguyễn Hồng – NXB Tri Thức

Cuốn sách Thập kỉ tiếp theo viết về tương quan giữa sức mạnh đế qu.ốc, nền cộ hòa và việc triển khai sức mạnh trong mười năm tới. Tôi muốn cùng độc giả xem xét

Hành trình thám hiểm Đông Dương (Tặng 02 postcards, số lượng có hạn)

Hành trình thám hiểm Đông Dương - Tác giả: Đại úy hải quân Francis G - Nguyễn Minh dịch và chú giải - Kích thước: 18.5 x 26.5 cm - Số trang: 848 - Hình

LỊCH SỬ TIỀN TỆ - PHANBOOK -

Vậy là Jack Weatherford – tác giả của “Thành Cát Tư Hãn” tiếp tục đến với ta qua câu chuyện lịch sử về thứ-ai-cũng-muốn-sở-hữu: Tiền-tệ. Nhà nhân chủng học văn hóa Jack Weatherford đã lần

Các Đế Chế Ngôn Từ - Lịch Sử Thế Giới Từ Góc Nhìn Ngôn Ngữ (Nicholas Ostler)

NỘI DUNG CHÍNH “Các đế chế ngôn từ” là một trong số rất ít các công trình bàn về lịch sử bao quát của các ngôn ngữ trên thế giới, thông qua đó giúp chúng

Hội nghị Genève về Đông Dương năm 1954 - Góc nhìn của người trong cuộc

Hướng tới kỷ niệm 70 năm Hội nghị Genève (1954-2024), ghi nhận, tôn vinh công lao và sự đóng góp to lớn của thế hệ ngoại giao cha anh đã làm nên những thắng lợi

Lịch sử tư tưởng tôn giáo Trung Quốc (từ cổ đại đến đầu thế kỷ 20) – Vương Trị Tâm

Lịch sử tư tưởng tôn giáo Trung Quốc (từ cổ đại đến đầu thế kỷ XX) – Vương Trị Tâm Lịch sử tư tưởng tôn giáo Trung Quốc là một công trình học thuật đồ

Nơi Rìa Thế Giới

Nơi Rìa Thế Giới Bắc Âu kể từ thời La Mã đã là vùng đất có những thành tựu và dấu mốc quan trọng đến tiến trình phát triển văn hóa - xã hội của

Ảo tưởng tích cực - Tác giả Bill Mesler , Shankar Vedantam

Ảo tưởng tích cực Tác giả Bill Mesler , Shankar Vedantam ---- ẢO TƯỞNG TÍCH CỰC Giải mã cơ chế tự lừa dối của não bộ Chúng ta thường nghe nhiều về những hậu quả

Sách - Cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất - Tiếng Gọi Từ Phương Đông - Phan Book - Nhà Sách An Thư

Giới thiệu sách Cuộc Thập Tự Chinh Thứ Nhất - Tiếng Gọi Từ Phương Đông Cuộc Thập tự chinh thứ nhất là một trong những sự kiện được biết tới, đề cập nhiều nhất trong

Combo 2 Cuốn sách: Chấn Hưng Nhật Bản + Lịch Sử Chiến Tranh

Chấn Hưng Nhật Bản ------------   Nhật Bản là một trong ba nền kinh tế lớn nhất thế giới với nguồn vốn dồi dào, công nghệ tiên tiến, có kinh nghiệm quản lý hiện đại và hiệu quả.

Những Ngày Cuối Cùng Của Hitler

Những Ngày Cuối Cùng Của Hitler Những Ngày Cuối Cùng Của Hitler là một công trình điều tra sắc bén, tỉ mỉ và đầy tính học thuật, đưa người đọc bước vào những ngày tháng

Sự Trỗi Dậy Và Suy Tàn Của Đế Chế Thứ Ba - Bìa cứng (BV)

Ngay trong năm đầu tiên phát hành - 1960, Sự trỗi dậy và suy tàn của Đế chế thứ ba đã bán được tới 1 triệu bản tại Mỹ và được tái bản hơn 20

Sách Lịch sử triết học phương Tây - Cuốn 3: Triết học Hiện đại (Bertrand Russell) (Bìa cứng) - Nhã Nam - Bản Quyền

Tác giả: Bertrand Russell Dịch giả: Hồ Hồng Đăng Nhà xuất bản: Thế Giới Số trang: 676 Kích thước: 14 x 20.5cm Ngày phát phành hành: 06-2023 “Triết học”, theo Bertrand Russell, là thứ gì

Sapiens Lược Sử Loài Người (Tái Bản 2021)

Sapiens, đưa chúng ta vào một chuyến đi kinh ngạc qua toàn bộ lịch sử loài người, từ những gốc rễ tiến hóa của nó đến thời đại của chủ nghĩa tư bản và kỹ

Sách Nước Anh qua các thời đại – Henrietta Elizabeth Marshall

Thông Tin Chi Tiết - Tác Giả: Henrietta Elizabeth Marshall - Dịch Giả: Phạm Quốc Huy - Số Trang: 620 trang - Nhà xuất bản: Đồng Nai - Nhà phát hành: Lyceum - Ngày Phát

Cuộc Kháng Chiến Chống Xâm Lược Nguyên Mông Thế Kỷ XIII (Bìa cứng)

Việt Nam thế kỷ XIII: Chính quyền phong kiến Việt Nam bấy giờ là một chính quyền tập trung chứ không phải là phân tán như nhiều quốc gia châu Âu. Nó cũng không giống

(Tái bản 2025) THOÁT KHỎI ĐỊA NGỤC KHMER ĐỎ - Hồi Ký Của Một Người Còn Sống - Denise Affonco – NXB CTQGST – Omega Plus

“Thoát khỏi địa ngục Khmer đỏ - Hồi ký của một người còn sống” là cuốn hồi ký đẫm nước mắt tái hiện những năm tháng kiệt quệ cả về thể xác lẫn tinh thần

Unstoppable Us – Không Thể Dừng Bước - Tập 1: Loài Người Chinh Phục Thế Giới Như Thế Nào

“Unstoppable Us – Không thể dừng bước” là tác phẩm lịch sử dành cho thiếu nhi được chuyển thể từ tác phẩm nổi tiếng “Sapiens – lược sử loài người” của tác giả Yuval Noah

Trái Đất Chuyển Mình - Một Lịch Sử Chưa Kể Về Nhân Loại - Bản Đặc Biệt

Trái đất chuyển mình: Một lịch sử chưa kể về nhân loại (Bản đặc biệt) Tác giả: Peter Frankopan Dịch giả: Nguyễn Linh Chi, Đặng Thị Thái Hà, Hoàng Thảo, Phạm Danh Việt Lời giới

Thế Giới Cho Đến Ngày Hôm Qua

Thế giới cho đến ngày hôm qua Chúng ta học được gì từ những xã hội truyền thống? Tác giả: Jared Diamond NỘI DUNG CHÍNH Tác phẩm đưa độc giả chu du khắp các nền

(Bìa cứng – in màu) THẾ CHIẾN II - KHÁI LƯỢC NHỮNG TƯ TƯỞNG LỚN – DK - Đông A

Thế chiến II là cuộc xung đột lớn nhất và khủng khiếp nhất trong lịch sử loài người, một cuộc cạnh tranh ý thức hệ trong đó hai phe đối lập – Trục và Đồng

Sách - Life - Lược Sử Và Nguồn Gốc Của Trái Đất - Elli Woollard & Dorien Brouwers

TÁC GIẢ: Elli Woollard & Dorien Brouwers Người dịch: 1980Edu THÔNG TIN XUẤT BẢN: Giá bìa: 59.000đ Kích thước: 16x23 Số trang: 52 Mã EAN: 8 936066 698252 NXB liên kết: NXB DÂN TRÍ Sách

Combo 3 Cuốn : Lược Sử Loài Người , Lược Sử Tương Lai và 21 Bài Học Cho Thế Kỷ 21

Sapiens: Lược Sử Loài Người Sapiens, đưa chúng ta vào một chuyến đi kinh ngạc qua toàn bộ lịch sử loài người, từ những gốc rễ tiến hóa của nó đến thời đại của chủ

Red Nile - Tiểu Sử Của Dòng Sông Vĩ Đại Nhất Thế Giới

Cuốn sách là câu chuyện về những gì đã xảy ra trên và bên cạnh sông Nile - dòng sông dài nhất thế giới, bắt nguồn từ vùng núi Rwenzori và vùng cao nguyên của

(Bìa cứng) SỰ TRỖI DẬY VÀ SUY TÀN CỦA ĐẾ CHẾ THỨ BA HAY LỊCH SỬ ĐỨC QUỐC XÖ William L. Shirer - Diệp Minh Tâm dịch - Bách Việt -NXB Dân Trí

Sự trỗi dậy và suy tàn của Đ.ế c.h.ế T.h.ứ B là một công trình đồ sộ với hơn 1500 trang mở đầu bằng sự ra đời của A-d-o-l-f_H-j-t-l-e-r, cũng như sự hình thành và

Combo Thế Chiến Thứ Hai + Sự Trỗi Dậy Và Suy Tàn Của Các Cường Quốc ( Bản Quyền )

Thế Chiến Thứ Hai Thế kỷ XX nhân loại trải qua một cuộc chiến thảm khốc mà đến nay vết thương của nó vẫn còn hằn sâu trong tâm thức của nhiều quốc gia, dân

Vương triều Tudor cuối cùng

Vương triều Tudor cuối cùng là một tác phẩm lịch sử về hoàng gia Anh thời Phục hưng, được sáng tác bởi một người uyên thâm về lịch sử, tác giả #1 theo bình chọn

Quyền lực biển - Lịch sử và địa - chính trị của các đại dương trên thế giới

Quyền lực biển - Lịch sử và địa - chính trị của các đại dương trên thế giới là một cuốn sách thú vị về lịch sử và sức mạnh biển. Nội dung sách được

Sách - Giỏ Trái Cây - Liêu Hà Trinh

Thông tin sách: Tên sách: Giỏ Trái Cây Tác giả: Liêu Hà Trinh Thể loại: Thơ – Tản văn Khổ: 13,5x20,5 cm Bìa cứng Số trang: 160 trang Nhà Xuất Bản Phụ Nữ Việt Nam

Homo Deus - Lược Sử Tương Lai

Homo Deus - Lược Sử Tương Lai Homo sapiens có phải là một dạng sống siêu đẳng, hay chỉ là một tay đầu gấu địa phương? Làm thế nào con người lại tin rằng họ

ĐÔNG DƯƠNG CUỘC CHIẾN TIỀN TỆ 1946-1954 – Jacques Despuech – Mai Yên Thi dịch – Trường Phương – NXB Thông tin và Truyền thông

Cuốn sách ĐÔNG DƯƠNG CUỘC CHIẾN TIỀN TỆ 1946-1954 được tác giả viết nhằm tưởng nhớ tất cả những người đã hy sinh trong cuộc chiến Đông Dương, một giai đoạn đau thương của lịch

Sách - Lịch Sử Cái Đẹp - Umberto Eco - Lê Thúy Hiền dịch - Bìa Cứng (Tặng Kèm Bookmark Bamboo Books)

Sách - Lịch Sử Cái Đẹp Cái Đẹp là gì? Nghệ thuật, thị hiếu, thời trang là gì? Liệu Cái Đẹp có phải điều gì đó có thể định nghĩa một cách lý tính, hay

Chấn Hưng Nhật Bản

Chấn Hưng Nhật Bản ------------ Nhật Bản là một trong ba nền kinh tế lớn nhất thế giới với nguồn vốn dồi dào, công nghệ tiên tiến, có kinh nghiệm quản lý hiện đại và

Isaac Newton - Nhà khoa học vĩ đại

Bộ sách Kể chuyện cuộc đời các thiên tài gồm 10 cuốn, trong đó mỗi cuốn sách là một câu chuyện khắc họa sinh động cuộc đời, quá trình sáng tạo cùng những đóng góp

Trọn bộ 9 phần Lịch Sử Văn Minh Thế Giới: Phần I, II, III, IV, VII, VIII, IX, X, XI - Will Durant

Nhà xuất bản: Khoa Học Xã Hội Tác giả: Will Durant Kích thước: 14 x 22 cm Phần I: 1655 trang Phần II: 1168 trang Phần III: 1446 trang Phần IV: 2180 trang Phần VII:

Trang đầu 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 Trang cuối