Mua tại Shopee
Mua tại Tiki
Mua tại Lazada
Mua tại Tiktok

Sách - Trò Chơi Của Trẻ Em Ở Bắc Kỳ
Trò Chơi Của Trẻ Em Ở Bắc Kỳ
“Ngoài một số chỉ dẫn được R. P. Cadière đưa ra vào năm 1902, G. Dumoutier vào năm 1907, Nguyễn Văn Vĩnh vào năm 1935 và G. Cordier vào năm 1940, thì theo như tôi biết, chưa có bất kỳ tác phẩm nào khai thác chủ đề trò chơi của trẻ em An Nam. Để khắc phục thiếu sót này, tôi thấy dường như đã đến lúc làm cho người An Nam điều mà ta từng làm cho các dân tộc khác, nghĩa là cung cấp, dẫu không phải một nghiên cứu có hệ thống về các trò chơi, thì ít nhất cũng là một tư liệu đưa lại ý niệm tương đối về các hoạt động của trẻ em.
Tại thành phố, trong lúc trẻ em chơi bi, bóng nhỏ, bóng lớn, nhảy ô, nhảy cừu cùng một loạt các trò giải trí khác đến từ nước ngoài, thì tại vùng quê, các bé trai và các bé gái lại có những thú vui mang bản chất khác hẳn. Chính nhờ các trò chơi thôn dã này mà ta hiểu rõ hơn tính chất các hoạt động của thiếu niên An Nam và các trò chơi ấy chính là đối tượng của tuyển tập này.”
Với những miêu tả chi tiết cùng những tranh minh họa đầy sống động, cuốn sách sẽ đưa độc giả đến với thế giới giải trí vô tư của trẻ em, để rồi qua đó, tiếp cận với những tập tục và truyền thống sinh hoạt của người An Nam xưa theo một cách thức đầy tự nhiên và lôi cuốn.
Lời giới thiệu của nhà nghiên cứu văn hóa Phan Cẩm Thượng
Cuốn sách của Ngô Quý Sơn được biên soạn bằng tiếng Pháp, những năm đầu thế kỷ 20, có lẽ chủ yếu cho người Pháp và những người Việt biết tiếng Pháp đọc, tuy nhiên nó lại là tài liệu nghiên cứu văn hóa quý giá, với đối tượng là những trò chơi của trẻ em Bắc Kỳ, thời kỳ thực dân-phong kiến. Nếu đối chiếu với thực tế, thì các trò chơi này ít nhất còn tồn tại đến những năm 1970, còn như chúng tôi với tuổi thơ mình, thì hầu hết các trò chơi này biến mất và không được trẻ em chơi vào khoảng những năm 1975/1980. Tất nhiên việc thực hành các trò chơi này giảm dần ở tùy địa phương khác nhau. Ví dụ các trò phổ biến đến những năm 1970, như Chồng nụ chồng hoa, đánh khăng, đánh đáo, bịt mắt bắt dê, đánh chắt… thì thay đổi dần vài mẹo thuật, cũng như thay đổi đôi chút các câu đồng dao hát kèm so với năm mươi năm trước, cùng với sự tan vỡ của làng xã và quần cư đô thị kiểu thời Pháp thuộc, và thay thế bằng làng xã nông thôn mới với tính chất đô thị hóa, cũng như các thành phố được tổ chức và xây dựng khác hẳn trước. Đương nhiên quan hệ trong giới trẻ em cũng thay đổi hoàn toàn, tính cộng đồng trẻ em làng xã không còn nữa.
Trẻ em Việt Nam, trong các làng xã Bắc Bộ, là một cộng đồng thu hẹp, các làng đều tương đối giống nhau về cấu trúc xã hội và sản xuất nông nghiệp, nhưng khá khác nhau về tập tục và sự biệt lập trong sinh hoạt giữa làng này và làng kia. Ngay cả người lớn, cũng ít khi đi ra khỏi làng mình. Họ ở nhà, đi chợ làng, chợ xã, ra đồng, ra sông, rồi quay về. Trẻ em thì càng ít đi khỏi phạm vi này, chúng được gia đình và làng xã bao bọc. Một số ít học nghề, một số ít học chữ, còn lại đều chẳng học gì, mà sớm tham gia sản xuất nông nghiệp cùng gia đình, và cuối cùng trở thành nông dân như cha ông. Trong làng, trẻ em chơi với nhau hằng ngày theo từng ngõ xóm, vào dịp lễ tết hội làng, chúng có thể tham gia những trò chơi chung. Tuy vậy, các trò chơi của trẻ em, hầu như ở Bắc Bộ, đều tương đối thống nhất, mặc dù chẳng có sự học hỏi tham khảo nào. Dường như trò chơi tồn tại cùng cuộc đời của chúng, có sẵn trong làng xã theo những trò nhất định, không quá nhiều, cũng không quá ít, và tăng dần độ khó theo tuổi tác. Đến tuổi có thể lập gia đình, nếu tảo hôn, nữ mười ba, nam mười sáu (theo tuổi âm, nữ thập tam, nam thập lục, tức là tuổi phát dục) chúng sẽ tự nhiên từ bỏ trò chơi. Thông thường, độ tuổi chơi của trẻ em nông thôn cũng chỉ từ lên bốn đến mười một, sau đó chúng phải tham gia công việc gia đình, chăn trâu, cắt cỏ, mót lúa, bắt cua, bế em, rửa bát… Hàng trăm năm, có lẽ hàng ngàn năm, đời sống làng xã này tồn tại và dường như bất biến trong xã hội phong kiến. Con người vẫn sinh lão bệnh tử, sinh ra, lớn lên, lập gia đình, rồi đóng vai trò nào đó trong gia đình, làng nước, rồi quy tiên, người nông dân xưa không thắc mắc về thân phận mình.
Chơi là hành vi tự nhiên của động vật, nhằm giải tỏa năng lượng thừa, gắn kết giống loài và tập săn bắn kiếm mồi, thông qua chơi mà học tập kinh nghiệm sinh tồn của thế hệ trước. Từ chơi đến trò chơi có khoảng cách do con người tạo ra, so với động vật. Nghệ thuật, thể thao và các diễn xuất khác chính là trò chơi ở đỉnh cao. Nhưng con người cũng là một thực thể tôn giáo, vì thế trò chơi không chỉ mang tính giải trí mà còn mang tính tâm linh nhất định. Trong rất nhiều bài đồng dao, có nhiều nhận thức sơ khai về trời đất, ma quỷ, và các thế lực tự nhiên, cũng như rất có thể người lớn đã ấn những câu hỏi và những câu trả lời vào trò chơi của trẻ con.
Cuốn sách của Ngô Quý Sơn chủ yếu khảo tả các trò chơi phổ biến ở Bắc Bộ, cấu trúc đầu và cuối của một trò chơi diễn ra như thế nào, mà không đi sâu nghiên cứu lịch sử của nó, một việc có lẽ không thể làm được, vì trò chơi đã diễn ra tự nhiên qua đời này đời kia, không ai ghi chép thống nhất điều gì cả. Chúng tồn tại trong tâm trí trẻ con, trẻ con diễn xuất hằng ngày với chúng, không thắc mắc gì về chúng, coi như chúng sẵn có. Ngô Quý Sơn đưa ra một hệ thống về trò chơi của trẻ em Bắc Bộ như sau: Các trò chơi liên quan đến cơ thể, Các trò chơi dùng que, Các trò chơi dùng sỏi, Đánh đáo, Chơi diều, Các trò chơi may rủi và tìm kiếm, Các trò giải trí khác, Các trò ma thuật, Các trò dùng lời nói, Những trò ức hiếp diễu nhại, và cuối cùng là các bài đồng dao. Trong hệ thống này, chúng ta thấy có những trò chơi dễ, không cần học hỏi gì cả, không cần phương tiện, nhưng khá nhiều trò chơi cần thực tập, cần sự trợ giúp của người lớn (ví dụ chơi diều, soạn bài đồng dao nào đó có ý nghĩa), lại có thể nhìn nhận trò chơi với lứa tuổi, ví dụ chơi quay, chơi sáo diều cần có thể lực và lớn một chút. Những điều này cho thấy, trò chơi ở làng xã xưa có tính xã hội nhất định và được người lớn trong làng xã tham gia ít nhiều cùng con cái mình, còn trẻ thường tự chơi, cơ bản không hạn chế, không kiêng kỵ, không làm mất an toàn cho bản thân, vì cũng có nhiều trò có thể chấn thương (ví dụ chơi đu, chơi quay, chơi nhảy ngựa, chơi diều).
Trẻ em là đối tượng khá tự do của làng xã, chúng chưa có nhiều nhận thức và khả năng hoạt động có ảnh hưởng đến môi trường sinh thái và văn hóa chung, chúng cũng được gia đình làng xã bao bọc như thế hệ tương lai, mặc dù sự giáo dục dưới góc độ Khổng giáo thường khá nghiêm khắc.
Cuốn sách cung cấp những tư liệu quý, cụ thể về các trò chơi của trẻ em Bắc Bộ thời cuối phong kiến, chuyển sang xã hội hiện đại, thời mà Ngô Quý Sơn có thể nghiên cứu được những sinh hoạt đó.
Phan Cẩm Thượng/2022
Mua tại Shopee
Mua tại Tiki
Mua tại Lazada
Mua tại Tiktok
Gachiakuta - Tập 12 Trong khu ổ chuột tập trung các thế hệ con cháu của những kẻ phạm tội, cậu bé Rudo sống sót bằng cách thực hiện hoạt động bị xem là phạm
Shadows House - Tập 13 Vụ án “săn người không có năng lực” đã khiến trật tự của dinh thự bị đảo lộn. Sự thật bị che đậy bởi những điều giả dối đang dần
Tình Yêu Nhân Vật Phụ - Tập 13 Nobuko là một cô sinh viên đã sống 20 năm cuộc đời mờ nhạt như “nhân vật phụ” trong một bộ phim. Trong thời gian học đại
Sobotei - Dinh Thự Ma Ám - Tập 7 Tọa lạc sừng sững tại con phố Numanakarai, Tokyo, là một tòa dinh thự ma quái, đầy ngạo ngễ, có tên là “Sobotei”. Kẻ nào dám
Shangri-La Frontier - Thợ Săn Game Rác Khiêu Chiến Game Thần Thánh - Tập 14 HOAN HÔ NHỮNG TÒA NHÀ CHỌC TRỜI! CHUYẾN PHIÊU LƯU TRONG GAME NƠI QUỶ VƯƠNG CƯỜI LỚN!! Cuối cùng “GGC”,
Shangri-La Frontier - Thợ Săn Game Rác Khiêu Chiến Game Thần Thánh - Tập 5 HÃY YÊN NGHỈ, HỠI VỊ ANH HÙNG CỦA THỜI ĐẠI THẦN LINH. CHUYẾN PHIÊU LƯU TRONG GAME MỞ RA THIÊN
Câu Lạc Bộ Những Kẻ Mất Ngủ - Insomniacs After School - Tập 14 “Bái bai!” Để hoàn thành lời hứa cùng tham dự kì thi vào tháng 1 với Ganta, Isaki đã quyết tâm
claymore - tập 18 - tro tàn vùng lautrec “yoma”, một thực thể quái vật chuyên ăn nội tạng và đội lốt chính nạn nhân của chúng để trà trộn vào nhân gian. sau quãng
Thánh Hiệp Sĩ Nơi Tận Cùng Thế Giới - Tập 4 Sau khi từ biệt gia đình undead và khởi hành đến thế giới bên ngoài, William có cuộc gặp gỡ ngắn ngủi với thợ
Shangri-La Frontier - Thợ Săn Game Rác Khiêu Chiến Game Thần Thánh - Tập 15 THÁCH THỨC NHÀ VÔ ĐỊCH TUYỆT ĐỐI! CHUYẾN PHIÊU LƯU TRONG GAME NƠI SAO BĂNG TUNG HOÀNH!! Nhóm Rakuro đang
Cecilia & Lawrence - Tập 3 Câu chuyện lãng mạn hài hước về vị Thánh nữ hậu đậu và chàng mục sư nghiêm túc đã quay trở lại với rất nhiều những câu chuyện mới
Cecilia & Lawrence - Tập 6 Đây là câu chuyện tình cảm hài hước và kì ảo về nàng Thánh nữ đang yêu thầm và chàng mục sư chậm tiêu cùng chung sống dưới một
Truyện - One Punch Man - Cẩm Nang Anh Hùng Một đấm chết luôn! Người hùng Saitama quá mạnh, bất cứ ác nhân hay quái thú nào gặp anh cũng đều bị hạ gục dễ
Truyện - Vườn Thú Omagadoki Omagadoki... bầu trời tối dần, khoảng thời gian được cho là dễ “gặp ma quỷ”.Để được làm công việc nhân viên chăm sóc mà mình hằng ngưỡng mộ, cô bé
Cecilia & Lawrence - Tập 8 Đây là câu chuyện lãng mạn hài hước có phần “vô tri” gữa hai con người vẫn luôn từ từ, âm thầm vun đắp cho mối quan hệ tưởng
Thánh Hiệp Sĩ Nơi Tận Cùng Thế Giới - Tập 3 Để bảo vệ 3 undead đã nuôi nấng m.ình, Will chọn cách chiến đấu với “Thần Bất Tử Stagnate”, kẻ mà họ từng lập
Thánh Hiệp Sĩ Nơi Tận Cùng Thế Giới - Tập 6 Hỡi những chiến công, hãy trở thành bất hủ. Hỡi những anh hào, hãy vang danh khắp thế gian. Trận tái đấu với chimera,
Shangri-La Frontier - Thợ Săn Game Rác Khiêu Chiến Game Thần Thánh - Tập 4 MỘ THỦ MẠNH NHẤT TUỐT GƯƠM! CHUYẾN PHIÊU LƯU TRONG GAME LÀM SÁNG TỎ TRUYỀN THUYẾT!! Sau khi được dẫn
Shangri-La Frontier - Thợ Săn Game Rác Khiêu Chiến Game Thần Thánh - Tập 12 THÁCH ĐẤU VỚI KẺ SIÊU VIỆT! CHUYẾN PHIÊU LƯU TRONG GAME CHẾ NGỰ SỰ HỖN LOẠN!! Nhắm mục tiêu thảo
Câu Lạc Bộ Những Kẻ Mất Ngủ - Insomniacs After School - Tập 8 “Tớ sinh ra là để gặp cậu.” Vào buổi tối cùng ngày Ganta tham gia chạy đua trong hội thao, lần
Shangri-La Frontier - Thợ Săn Game Rác Khiêu Chiến Game Thần Thánh - Tập 6 VÉN MÀN SỰ THẬT VỀ THẾ GIỚI! CHUYẾN PHIÊU LƯU TRONG GAME BƯỚC SANG CHƯƠNG MỚI!! Trong lúc tất cả
Chúa Tể Rừng Xanh - Tập 2 Leo là một chú sư tử trắng. Chú là con trai của Panja - chúa tể rừng xanh ở một cánh rừng tại châu Phi. Cha chú đã
Thiên Thần Nhỏ - Số 534 + 535 - Phiên Bản Mùa Hè - Năm Học Mới Tràn Ngập Niềm Vui Đang Chờ Tween Ai cũng có những lo lắng riêng khi bước vào năm
Bé Thông Minh - Vui Học Số Đếm - 1 2 3 Ta Cùng Tìm! Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả :
Đàn Chị Hay Xấu Hổ - Tập 7 Chẳng có lời tỏ tình nào là hoàn hảo. Dẫu “vụng về” cũng chẳng sao. Điều quan trọng là thành thật thể hiện với đối phương cảm
Rồng Săn Tìm Nhà - Tập 6 Chú rồng Letty yếu đuối lại tiếp tục kiếp sống thất nghiệp vô gia cư. Không ngoài dự đoán, tay môi giới bất động sản quái đản Victor,
claymore - tập 21 - hài cốt phù thủy “yoma”, một thực thể quái vật chuyên ăn nội tạng và đội lốt chính nạn nhân của chúng để trà trộn vào nhân gian. sau quãng
Rồng Không Trung - Tập 12 Nhờ vào hiệp đồng tác chiến giữa Mika và Vannie, nhóm thuyền viên tàu “Quin Zaza” đã săn thành công con “Rồng tạo sương” đang khủng bố tinh thần
SÁCH GHÉP HÌNH - BARBIE THỦ CÔNG DỰNG HÌNH THỜI TRANG - PHONG CÁCH THỜI THƯỢNG - Công Ty Phát Hành: Tân Việt - Nhà Xuất Bản: NXB Mỹ Thuật - Kích thước: 21 x
Bóc Dán Decal Thông Minh Sticker - Hello Kitty Khám Phá Thế Giới Đây là bộ sách chứa vô vàn hình dán sticker nhỏ xinh ngộ nghĩnh mà bất kì bé nào cũng yêu thích.
Dù không biết nói nhưng sau 10 năm chung sống, cả Chó và Mèo đều rất quấn người. Trong khi Chó đóng vai cây hài, Mèo dù thất bại vẫn luôn nổi máu sĩ diện,
Những Cảm Xúc To Lớn Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Dân Trí. Công ty phát hành : First News. Tác giả : Little Tiger Group. Kích thước : 18.5 x 18.5 x 0.4
SÁCH GHÉP HÌNH - BARBIE THỦ CÔNG DỰNG HÌNH THỜI TRANG - NGÔI SAO CA NHẠC - Công Ty Phát Hành: Tân Việt - Nhà Xuất Bản: NXB Mỹ Thuật - Kích thước: 21 x
Mã hàng: 8935210219695 Tên Nhà Cung Cấp: Tân Việt Tác giả: Thu Dương NXB: NXB Mỹ Thuật Năm XB: 2016 Trọng lượng (gr): 50 Kích Thước Bao Bì: 20 x 28 cm Số trang: 16
Công ty phát hànhtTân Việt Nhiều tác giả Ngày xuất bảnt05-2019 Kích thướct20.5 x 18 cm Loại bìatBìa mềm Nhà xuất bản Mỹ Thuật Số trangt24 GIỚI THIỆU SÁCH Bộ Sách Dán Hình - Cuộc
Sách - Bóc Dán Decal Thông Minh Sticker - Nông Trại Hạnh Phúc - HA Bóc Dán Decal Thông Minh Sticker - Nông Trại Hạnh Phúc Đây là bộ sách chứa vô vàn hình dán
Sách - Bóc Dán Decal Thông Minh Sticker - Cuộc Phiêu Lưu Vào Vũ Trụ - HA Đây là bộ sách chứa vô vàn hình dán sticker nhỏ xinh ngộ nghĩnh mà bất kì bé
Hanako - Thiếu Nữ Mang Mặt Nạ Kịch Noh - Tập 9 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Ryo Oda. Kích
Luyện Viết Và Học Từ Vựng Tiếng Anh 6 - NoteBook Luyện viết và học từ vựng tiếng Anh 6 - notebook là vở tập viết tiếng Anh được biên soạn dựa theo giáo trình: Tiếng
Thanh Gươm Diệt Quỷ Tập 7: Giao Chiến Nơi Chật Hẹp Với quyết định của Trụ cột Shinobu, nhóm Tanjiro được dưỡng thương và học thêm kĩ thuật Tập trung toàn bộ - Thường trung.
Lòng Mẹ Bao La - Vững Bước Con Nhé! Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Nhiều Tác Giả. Kích thước :
Hồi kí Vanitas - tập 10 Tôi sẽ không bao giờ để cậu được “tự do”. Vanitas và Noé đối đầu nhau đúng như kế hoạch của Mikhail. Một bên tuyệt đối không để kí
Lòng Mẹ Bao La: Dù Mẹ Không Hoàn Hảo Mã EAN 8935352618707 Mã ISBN 978-604-2-38804-7 Mã Kim Đồng 5242418530001 Tác giả Lời: Yoon Yeo-rim, Tranh: Lee Mi-jung Dịch giả Thủy Giang Giá bìa 36.000 Loại
Lòng Mẹ Bao La - Mẹ Sẽ Đợi Con Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Nhiều Tác Giả. Kích thước :
Cảm Xúc Siêu Cấp Rắc Rối - Sự Sợ Hãi Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thanh Niên. Công ty phát hành : Đinh Tị Books. Tác giả : Duanzhangquyi. Kích thước : 20.5
Sao Băng Ban Ngày - Tập 7 Hai người lần đầu tiên đi chơi xa. Khác với Suzume đang cố gắng với tình cảm của m.ình, dường như Shishio đang lo lắng điều gì đó
Thám Tử Lừng Danh Conan - Bản Nâng Cấp - Tập 8 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama. Kích
Thám Tử Lừng Danh Conan - Bản Nâng Cấp - Tập 9 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama. Kích
Cuộc Phiêu Lưu Của Mèo Tí Hon - Trong Căn Phòng Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thanh Niên. Công ty phát hành : Megabook. Tác giả : X-act Group. Kích thước : 20.5
Thám Tử Lừng Danh Conan - Tập 40 Trong nhà tiến sĩ Agasa tìm thấy một bức thư từ 40 năm trước. Mối tình đầu của tiến sĩ hẹn ông cứ 10 năm lại gặp
"Cậu" Ma Nhà Xí Hanako - Tập 22 Vì nhóm Tsukasa nhắm vào Vật dẫn của Người bảo hộ thời gian nên học viện Kamome đã rơi vào hỗn loạn. Nene – người có khả
Fudatsuki Kenji nổi tiếng khắp trường là một tên đầu gấu, hơn nữa còn là một tên đầu gấu cuồng em gái. Bởi cứ hễ tên con trai nào “liếc mắt đưa tình” với cô
Thám Tử Lừng Danh Conan - Bản Nâng Cấp - Tập 6 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama. Kích
Vườn Thú Omagadoki - Tập 2 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Kohei Horikoshi. Kích thước : 17.6 x 11.3 x
Thám Tử Lừng Danh Conan - Bản Nâng Cấp - Tập 4 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama. Kích
Cuộc Phiêu Lưu Của Mèo Tí Hon - Trong Hồ Nước Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thanh Niên. Công ty phát hành : Megabook. Tác giả : X-act Group. Kích thước : 20.5
Cuộc Phiêu Lưu Của Mèo Tí Hon - Trong Vườn Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thanh Niên. Công ty phát hành : Megabook. Tác giả : X-act Group. Kích thước : 20.5 x
Thám Tử Lừng Danh Conan - Bản Nâng Cấp - Tập 12 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama. Kích
Thám Tử Lừng Danh Conan - Bản Nâng Cấp - Tập 32 Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama. Kích
Thám Tử Lừng Danh Conan - Dư Ảnh Của Độc Nhãn (Special Booklet) Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Kim Đồng. Công ty phát hành : NXB Kim Đồng. Tác giả : Gosho Aoyama.
Trang đầu 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 Trang cuối