✨Tạp chí Kính tế Sài Gòn kỳ số 16-2025

KTSG số 16-2025: Thuế quan đối ứng, tương lai của dự trữ ngoại hối toàn cầu

(KTSG) - Có đồng tiền quốc gia vừa là phương tiện thanh toán quốc tế vừa là đồng tiền dự trữ toàn cầu, nước Mỹ thu được những lợi ích đặc quyền khó có thể đong đếm được, bao gồm tiếp cận nguồn tài chính giá rẻ và quyền lực trừng phạt tài chính.

Cần tiễu trừ nhũng nhiễu để kinh tế tư nhân phát triển (mục Ý kiến): Đằng sau các hành động “tập trung vào việc bắt lỗi nhỏ” không chỉ là sự vô cảm, lạnh lùng với vấn đề của doanh nghiệp của các cán bộ công chức, mà nó còn là cách để các cán bộ biến chất ra “tín hiệu” để buộc doanh nghiệp biết phải “ứng xử” với họ, hay nói trắng ra đó là hành vi gợi ý tham nhũng.

Vì sao cần kiên định mục tiêu tăng trưởng 8%? (An Nhiên): Việc Chính phủ tiếp tục kiên định với mục tiêu tăng trưởng 8% trở lên trong năm 2025 giống như người thuyền trưởng xác định rõ hải trình và đích đến cho con tàu, dù biết phía trước có thể gặp bão tố, gió ngược.

Tiểu thương trên sàn TMĐT: Ai đang bảo vệ họ? (Cẩm Hà): Sự bùng nổ của thương mại điện tử mở ra cơ hội kinh doanh rộng lớn cho hàng trăm ngàn cá nhân, hộ kinh doanh nhỏ - những “tiểu thương số” trong nền kinh tế số. Thế nhưng, đằng sau vẻ ngoài sôi động ấy là một thực tế không mấy dễ chịu: tiểu thương đang ngày càng phụ thuộc vào các nền tảng lớn mà không có cơ chế bảo vệ quyền lợi rõ ràng.

Thuế đối ứng của Mỹ và hàm ý cho Việt Nam (Khúc Văn Quý - Bùi Trinh): Ngày 2-4-2025, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố sẽ áp thuế đối ứng với hầu hết hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ. Mức thuế với hàng hóa từ Việt Nam là 46% - cao chưa từng có trong quan hệ song phương Việt - Mỹ.

Thặng dư thương mại giảm sẽ tác động đến dư địa để giảm lãi suất (Lão Trịnh): Với những quốc gia có thặng dư thương mại lớn như Việt Nam, áp lực thuế quan gia tăng sẽ làm thu hẹp dư địa điều hành chính sách tiền tệ trong thời gian tới.

Thế giới đang bước vào toàn cầu hóa 2.0? (Nguyễn Vũ): Toàn cầu hóa đã ăn sâu vào cách tổ chức nền kinh tế của nhiều nước nên không thể dễ dàng xóa bỏ; có chăng là toàn cầu hóa sẽ tiến thêm một bước mới - tạm gọi là toàn cầu hóa 2.0.

Thuế quan đối ứng, tương lai của dự trữ ngoại hối toàn cầu và ứng xử của Việt Nam (Đinh Tuấn Minh): Nước Mỹ đang phải đối mặt - thế tiến thoái lưỡng nan Triffin. Điều này sẽ khiến chính quyền ông Trump, vì mục đích chính trị, sẽ dần ngả sang theo đuổi các mục tiêu mà nhóm chủ nghĩa tự do cá nhân chia sẻ hơn là cố gắng theo đuổi đến cùng các mục tiêu của nhóm chủ nghĩa bảo thủ Mỹ.

VN-Index “quay xe” theo Tổng thống Donald Trump! (Thanh Thủy): Nhà đầu tư vẫn cần có sự cẩn trọng, đặc biệt hết sức chú ý đến tỷ trọng và vấn đề kiểm soát rủi ro cho danh mục. Sự tỉnh táo và kỷ luật đầu tư chưa bao giờ quan trọng như lúc này!

“Cơn bão” thuế quan: Những ngành nào sẽ chịu tác động? (Bình An): Những tác động tiêu cực từ vấn đề thuế quan là khó tránh khỏi, song nhìn về dài hạn, việc có cơ hội tiến tới một hiệp định thương mại tự do, làm cơ sở cân bằng hơn cán cân thương mại với Mỹ, cũng như bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư, sẽ là một bước tiến lớn của Việt Nam trong câu chuyện trở thành quốc gia kết nối.

Ngành ngân hàng chịu ảnh hưởng gì từ chính sách thuế quan của Mỹ? (Triệu Minh): Trước rủi ro thuế quan vẫn hiển hiện, nền kinh tế sẽ đối mặt thách thức trong thời gian tới là tất yếu. Ngành ngân hàng liệu sẽ chịu những tác động gì và có thể ứng phó như thế nào?

Các ngân hàng thương mại đang chi hàng chục ngàn tỉ đồng cho công nghệ (Lê Hoài Ân - Kiều Thị Kim Ngân): Năm 2024, ngành ngân hàng bước vào một chu kỳ tái cấu trúc sâu rộng khi làn sóng chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn chiến lược mà đã trở thành chìa khóa then chốt việc nâng cao năng lực cạnh tranh các ngân hàng. Xu hướng này càng thể hiện rõ nét khi làn sóng cắt giảm nhân sự tăng mạnh trong những năm qua.

Cơ hội xuất khẩu sang Trung Đông: Nhìn từ câu chuyện ngành điều (Hoàng Hạnh): “Thị trường Trung Đông đòi hỏi các tiêu chuẩn hoàn toàn khác biệt, từ sản phẩm tới quy trình chế biến, đóng gói, vận chuyển đều phải tuân theo Tiêu chuẩn Halal. Doanh nghiệp còn nhiều bỡ ngỡ trước hệ thống tiêu chuẩn này”, ông Bạch Khánh Nhựt, Phó chủ tịch Hiệp hội Điều Việt Nam trao đổi với Kinh tế Sài Gòn.

DPPA: Rủi ro chính và biện pháp phòng ngừa (Trương Hữu Ngữ - Nguyễn Thùy Trang - Đoàn Hữu Kiên): DPPA - “Cơ chế mua bán điện trực tiếp” - đối diện với nhiều thách thức như rủi ro thay đổi chính sách và quy định, biến động giá, thanh khoản, vận hành kỹ thuật, hạn chế của hạ tầng truyền tải, các yêu cầu về chứng nhận điện sạch, rủi ro tỷ giá cùng những vấn đề phát sinh trong khâu soạn thảo hợp đồng.

Cơ hội chuyển đổi nhân lực trong mối quan hệ Việt - Nhật: tận dụng thời gian trên đất nước mặt trời mọc (Dương Văn Bình  - Trần Hương Giang): Các chương trình làm việc tại Nhật Bản đều có thời hạn cố định, đa phần lao động Việt Nam sau khi kết thúc hợp đồng với doanh nghiệp Nhật Bản sẽ quay trở về quê hương. Trong nhiều năm gần đây, hoạt động gia hạn thời gian làm việc tại Nhật Bản trở nên phổ biến hơn, đặc biệt là với chương trình kỹ sư…

Giải pháp phát triển kinh tế tư nhân: Hỗ trợ vốn ưu đãi cho doanh nghiệp mới (Lương Tuấn Anh): Mặc dù chiếm hơn 80% tổng số lao động cả nước, khu vực kinh tế tư nhân chỉ đóng góp khoảng 50% GDP và 30% ngân sách nhà nước. Con số này khá khiêm tốn so với Trung Quốc, nơi khu vực kinh tế tư nhân đóng góp hơn 60% GDP và hơn 50% ngân sách nhà nước.

Phản biện quảng cáo sức khỏe: Làm sao để biết sản phẩm có thực sự hiệu quả? (TS.BS. Phạm Minh Triết): Có một khái niệm mà chúng ta cần biết trong thời bùng nổ quảng cáo sản phẩm liên quan đến sức khỏe: Y học dựa trên bằng chứng. Ngoài việc hiểu mức độ bằng chứng, bạn còn có thể áp dụng một số cách để phản biện trước khi đưa ra quyết định cuối cùng.

Đồng bằng sông Cửu Long trong nỗ lực tăng lợi nhuận cho nông dân (Hồ Thế Huy): Đồng bằng sông Cửu Long - vựa lúa của cả nước - một cuộc cách mạng canh tác âm thầm đang diễn ra: Giảm phát thải khí nhà kính, tiết kiệm chi phí, nâng cao năng suất và bảo vệ môi trường. Trong vụ đông xuân 2024-2025 này, Kiên Giang, Sóc Trăng, Đồng Tháp và Cần Thơ đã có sáu dự án được triển khai theo mô hình này.

Trăn trở cùng nhà vườn về thuế đối ứng (Nguyễn Quang Bình): Chỉ trong vòng chưa đến chục ngày sau khi Mỹ công bố biểu thuế mới vào đầu tháng này, giá nông sản thương phẩm trên các sàn kỳ hạn hàng hóa chao đảo, trong nước nhiều mặt hàng thực phẩm xuất khẩu rớt giá thê thảm.

Tránh tranh chấp pháp lý hậu giao dịch M&A không khó (Nguyễn Văn Phúc): Để tránh rơi vào vòng xoáy kiện tụng tốn kém và kéo dài nhiều năm, doanh nghiệp cần áp dụng các chiến lược pháp lý và vận hành hiệu quả ngay từ giai đoạn sơ khai nhất của một giao dịch M&A. Tuy nhiên, trên thực tế không phải doanh nghiệp nào cũng nắm rõ nguyên tắc này.

Để làn đường xe đạp mang lại an toàn cho người đi xe đạp (Nhân Tâm): Sau Hội An, Huế, Đà Nẵng mới đây cũng mở làn đường riêng dành cho xe đạp như một nỗ lực cải tạo môi trường sống đô thị theo hướng xanh, thân thiện với môi trường. Làn đường riêng cho xe đạp cũng được cho là sẽ góp phần thúc đẩy hoạt động du lịch tại Đà Nẵng.

Các bậc cha mẹ, đừng làm “trực thăng” nữa! (TS.BS. Phạm Minh Triết): “Không phải ai thiếu thốn mới cần vượt qua. Có khi, chính những đứa trẻ sống đủ đầy mới cần được thử thách nhất”…

Một dư địa trong thị trường xuất bản (Nguyễn An Nam): Thị trường xuất bản sách Việt Nam vẫn mang tính “nhập siêu”, chưa đủ cơ chế, điều kiện bắt rễ với thị trường lớn bên ngoài để giới thiệu, xuất khẩu tác phẩm của mình. Sách vẫn chưa hiện diện trong những gói quà ngoại giao nhà nước hay địa phương, nếu có, thì cũng rất ít chọn lựa tối ưu, phù hợp. Câu hỏi đặt ra, vì đâu?

Nơi bàn ăn thấm chuyện nhân tình (Đỗ Quang Tuấn Hoàng): Cuối tuần, nếu không bận rộn gì, đội thành phố vẫn trở về quê để cả đại gia đình gần 30 người tề tựu vui như Tết. Mỗi lần tận hưởng cảnh sum vầy ấy, tôi đều biết ơn câu hỏi của anh bạn “còn ăn cơm được với bố mẹ bao nhiêu bữa nữa?”…

Sống cho nhau và sống vì nhau (Đoàn Tuấn Anh): Xuất bản lần đầu vào năm 1968, “Đèo Shiokari” của nữ văn sĩ Nhật Bản Ayako Miura (1922-1999) trải qua hơn nửa thế kỷ vẫn giữ nguyên giá trị nhân văn cao đẹp. Cuốn sách được dịch và phát hành ở nhiều nước, được chuyển thể thành phim và được đưa vào giảng dạy môn đạo đức trong trường trung học ở Nhật Bản một thời gian dài.

“Làng thời trang giá rẻ” của Shein vất vả với các sắc thuế của Mỹ (Ricky Hồ): Nam Thôn Trấn thuộc quận Phiên Ngung của Quảng Châu từng đóng vai trò xương sống của chuỗi cung ứng thời trang nhanh giá rẻ cho các nền tảng trực tuyến như Shein. Sau khi Mỹ hủy bỏ quy định de minimis, “làng của Shein” vắng các đơn hàng, giá gia công xuống đáy.

Niềm tin người tiêu dùng Mỹ lao dốc mạnh (Song Thanh): Nguy cơ chiến tranh thương mại do các chính sách của Tổng thống Donald Trump đang phủ bóng lên triển vọng kinh tế Mỹ, đẩy niềm tin người tiêu dùng xứ Cờ hoa xuống gần mức thấp nhất trong lịch sử.

Mời bạn đọc đón xem!