Tô Triệt (chữ Hán: 蘇轍, 1039-1112), tự: Tử Do (子由), hiệu Dĩnh Tân Di Lão (颍滨遗老), là quan nhà Tống, và là nhà văn đứng trong hàng tám nhà văn lớn thời Đường-Tống trong lịch sử văn học Trung Quốc.
Thân thế và sự nghiệp
Tô Triệt là người Mi Châu, Mi Sơn (nay thuộc Tứ Xuyên). Ông là con trai thứ ba của Tô Tuân, và là em của Tô Thức (tức Tô Đông Pha). Cả ba đều đứng trong hàng tám nhà văn lớn thời Đường-Tống (Đường-Tống bát đại gia), và được người đời gọi chung là "Tam Tô".
Xuất thân trong một gia đình trí thức khá nghèo, thuở nhỏ, Tô Triệt học với cha. Ngoài ra, ông còn học với thầy Lưu Thuần (tự là Huy Chi) ở phía tây thành Mi Sơn.
Cũng như anh trai, Tô Triệt lấy vợ sớm (17 tuổi). Năm 1057 đời Tống Nhân Tông (ở ngôi: 1022-1063), ông cùng anh là Tô Thức đến kinh đô Khai Phong thi, và đều đỗ Tiến sĩ.
Đến năm 1061, ông cùng Tô Thức lại đỗ Chế khoa, nhưng lấy cớ phải phụng dưỡng cha, Tô Triệt xin chưa nhận chức quan.
Nhà Bắc Tống lúc bấy giờ rất suy yếu. Để củng cố lại, năm 1070, Hoàng đế Tống Thần Tông cử Vương An Thạch được cử làm Tể tướng, và ông này đã đưa ra một số cải cách (gọi tắt là "tân pháp", hay "biến pháp"). Khi các pháp ấy thi hành thì gặp sự chống đối của nhiều quan lại và sĩ phu, trong số đó có Tô Thức và Tô Triệt. Cũng ngay năm này (1070), Tô Triệt dâng thư lên Hoàng đế, trần tình rằng khổng thể sửa đổi pháp chế được. Tống Thần Tông bèn triệu ông vào điện cùng bàn, rồi lệnh cho ông phải tham gia công cuộc cải cách. Khi làm, Tô Triệt thấy có nhiều việc không phù hợp, ông lại dâng thư công kích tân pháp. Người đứng đầu phái Tân pháp là Vương An Thạch giận lắm, muốn buộc tội ông, nhờ có lời tâu của Trần Thắng Chi, ông mới khỏi tội, nhưng bị đổi làm Trấn thủ ở Hà Nam .
Năm 1073, Tô Triệt bị đổi làm thư ký ở Tề Châu (nay là huyện Lịch Thành, tỉnh Sơn Đông).
Năm 1077, ông đổi sang làm Trước tác lang. Khi Trương Phương Bình đi trấn thủ ở Nam Kinh, ông cũng tới đó nhận chức.
Năm 1079, Tô Thức bị giam vào ngục vì "làm thơ báng bổ triều đình", Tô Triệt tình nguyện đem chức quan của mình ra chuộc tội cho anh, nhưng không được chấp thuận, lại bị giáng chức và đày đi Quân Châu (nay là huyện Cao An, tỉnh Giang Tây), làm công việc trông coi và giám sát thuế.
Năm 1084, ông được thăng làm Tri huyện Tích Khê (nay là huyện Tích Khê, tỉnh An Huy). Tuy ở đây không lâu, nhưng ông đã làm được nhiều việc cho dân, được dân quý trọng và khen ngợi .
Sau khi Tống Triết Tông (ở ngôi: 1085-1100) lên nối ngôi, phái Cựu đảng (chống phái Tân pháp của Vương An Thạch) do Tư Mã Quang đứng đầu thắng thế, Tô Triệt được triệu về kinh lãnh chức Bí thư sảnh Hiệu thư lang, rồi lần lượt trải các chức: Hữu tư giám, Khởi cư lang, Trung thư xá nhân, Thị lang bộ Hộ, quyền Thượng thư bộ Lại (1089). Cũng trong năm đó (1089), ông cùng Hình bộ thị lang Triệu Quân Tích được cử đi sứ nước Liêu (Khiết Đan). Trở về nước, ông nhận chức Ngự sử trung thừa, rồi làm Môn hạ thị lang, nắm quyền chấp chính . Vì sống bên dòng Dĩnh Thủy, nên ông lấy hiệu là Dĩnh Tân Di Lão, quay về với thú điền viên, đọc sách và trước thuật.
Năm 1112, Tô Triệt mất, thọ 73 tuổi, được truy tặng là Đoan Minh điện học sĩ.
Tác phẩm
Các trước tác quan trọng của Tô Triệt có:
*Loan Thành tập* (Tập văn ở Loan Thành).
Ứng chiếu tập** (Tập văn đáp lại lời chiếu)
Nhìn chung, Tô Triệt chịu ảnh hưởng của cha (Tô Tuân) và anh (Tô Thức), lấy Nho giáo làm nền tảng, đặc biệt quý trọng Mạnh Tử. Ông có làm thơ, nhưng chủ yếu vẫn là nhà tản văn, sở trường về chính luận và sử luận.
👁️
16 | ⌚2025-09-03 20:58:28.584
Mua hàng tại Shopee giảm thêm 30%
**Tô Triệt** (chữ Hán: 蘇轍, 1039-1112), tự: **Tử Do** (子由), hiệu **Dĩnh Tân Di Lão** (颍滨遗老), là quan nhà Tống, và là nhà văn đứng trong hàng tám nhà văn lớn thời Đường-Tống trong lịch
**Giacôbê Tô Triết Dân** (, _James Su Zhi-min_; sinh 1932), có tài liệu ghi là **Tô Chí Dân** (苏志民), là một giám mục người Trung Quốc của Giáo hội Công giáo Rôma. Theo Giáo luật,
**Minh Phong Tố Triết** (zh. 明峰素哲, ja. _meihō sotetsu_) (1277-1350), đạo hiệu **Diệu Phong**, là một vị Thiền sư Nhật Bản, thuộc tông Tào Động, nối pháp Thiền sư Oánh Sơn Thiệu Cẩn (ja. _keizan
**Triết học Việt Nam** là những tư tưởng triết học của người Việt. Trong suốt lịch sử Việt Nam nếu theo tiêu chí của một nền triết học là phải có triết gia, triết thuyết
**Tô Tuân** (chữ Hán:蘇洵, 1009-1066), tự **Minh Duẫn** (明允), hiệu **Lão Tuyền** (老泉) là quan nhà Tống, và là nhà văn đứng trong hàng tám nhà văn lớn thời Đường-Tống trong lịch sử văn học
Mỡ trăn & ngọc lan tây cao cấp là sản phẩm với 90% mỡ trăn thuần khiết kết hợp với chiết xuất Ngọc Lan Tây. Công thức độc đáo giúp năng cao hiệu quả dưỡng
**Vô vi** (chữ Hán: 無為) là một khái niệm cổ xưa và đa nghĩa trong triết học Trung Quốc, mang ý nghĩa "thanh tĩnh", "hư vô" và "thuận theo tự nhiên". Vô vi không chỉ
nhỏ|348x348px|Tượng _[[Người suy tư_ của Auguste Rodin là một biểu tượng của tư tưởng triết lý.]] **Triết học** (; ) là một ngành nghiên cứu có hệ thống về những vấn đề cơ bản và
**Triết học phương Đông** hay **triết học** **châu Á** bao gồm các triết học khác nhau bắt nguồn từ Đông và Nam Á bao gồm triết học Trung Quốc, triết học Nhật Bản và triết
**Tống Triết Tông** (chữ Hán: 宋哲宗, 4 tháng 1, 1077 - 23 tháng 2, 1100), húy **Triệu Hú** (趙煦), là vị Hoàng đế thứ bảy của vương triều Bắc Tống trong lịch sử Trung Quốc,
**Triết học châu Phi** là triết học được tạo ra bởi những người châu Phi, một loại triết học trình bày những quan điểm về thế giới quan của người Châu Phi, hay triết học
nhỏ|Các tín đồ Triết học Kitô giáo|255x255px **Triết học Kitô giáo** là một sự phát triển của một hệ thống triết học đặc trưng của truyền thống Kitô giáo. ## Triết học Hy Lạp và
Một [[bản đồ não tướng học về bộ não người có từ năm 1894. Não tướng học là một trong những nỗ lực đầu tiên liên hệ những chức năng tinh thần với những phần
nhỏ|265x265px|Bức tượng _[[Người suy tư_, Auguste Rodin|thế=]] Thuật ngữ "**Triết học phương Tây**" muốn đề cập đến các tư tưởng và những tác phẩm triết học của thế giới phương Tây. Về mặt lịch sử,
**Triết học toán học** là nhánh của triết học nghiên cứu các giả định, nền tảng và ý nghĩa của toán học, và các mục đích để đưa ra quan điểm về bản chất và
**Đạo** là một khái niệm cốt lõi trong tư tưởng triết học và tôn giáo Đông Á, là con đường tự nhiên của vũ trụ, là cơ chế vận hành và biến hóa của trời
thumb|right|[[Plato (trái) và Aristotle (phải), từ một bức tranh tường vẽ bởi Raphael.]] **Triết học chính trị** hay **Lý luận chính trị** là một ngành triết học nghiên cứu về các vấn đề cơ bản
nhỏ|Biểu tượng của nguyên tố Hỏa trong giả kim thuật.**Hỏa** (tiếng Anh: Fire) là một trong bốn nguyên tố cổ điển cùng với thổ, thủy và không khí trong triết học, giả kim thuật, chiêm
nhỏ|Biểu tượng của nguyên tố Thổ trong giả kim thuật.**Thổ** (tiếng Anh: Earth) là một trong bốn nguyên tố cổ điển cùng với hỏa, thủy và không khí trong triết học, giả kim thuật, chiêm
nhỏ|Biểu tượng của nguyên tố Thủy trong giả kim thuật.**Thủy** (tiếng Anh: Water) là một trong bốn nguyên tố cổ điển cùng với thổ, hỏa và không khí trong triết học, giả kim thuật, chiêm
nhỏ|Biểu tượng giả kim của nguyên tố không khí **Nguyên tố Phong** hay nguyên tố **Không khí** (tiếng Anh: Air) là một trong bốn nguyên tố cổ điển cùng với thổ, thủy và hỏa trong
Triết Lý Và Chính Sách Giáo Dục cố gắng cung cấp cho độc giả một bức tranh đa diện, đa sắc và có chiều sâu về một trong những chủ đề “khó nhằn” nhưng lại
Mục đích của luận văn này là cho thấy: thứ nhất, vấn đề xã hội là mối quan tâm căn bản của nhiều triết gia vĩ đại; thứ nhì, cách tiếp cận vấn đề xã
**Triết học Marx-Lenin** (phiên âm tiếng Việt: **Triết học Mác - Lênin**) hay **học thuyết Marx-Lenin** là một trong ba bộ phận cấu thành của chủ nghĩa Marx-Lenin, được Marx, Engels sáng lập vào giữa
**Ý thức** theo định nghĩa của triết học Mác - Lenin là một phạm trù được quyết định với phạm trù vật chất, theo đó ý thức là sự phản ánh thế giới vật chất
nhỏ|phải|Một giáo sĩ Do Thái **Triết học Do Thái** (_Jewish philosophy_) hay **Triết lý Do Thái** (tiếng Do Thái: פילוסופיה יהודית) bao gồm toàn bộ triết lý, triết học được người Do Thái thực hành
Sách Lược Sử Về Triết Học ( An Illustrated History of Thought ) - Kiến Thức Về Thế Giới Triết Học, Từ Những Nhà Tư Tưởng Lớn Đến Các Khái Niệm Hiện Đại - Á
Lịch Sử Triết Học Ấn Độ Tác giả : Thích Mãn Giác LỜI GIỚI THIỆU Trừ những tháng ngày có sấm chớp, thiên nhiên bao giớ cũng yên lặng và tịch mịch. Nói khác đi,
Sách Lược Sử Về Triết Học ( An Illustrated History of Thought ) - Kiến Thức Về Thế Giới Triết Học, Từ Những Nhà Tư Tưởng Lớn Đến Các Khái Niệm Hiện Đại - Á
Cuốn sách cố gắng cung cấp cho độc giả một bức tranh đa diện, đa sắc và có chiều sâu về một trong những chủ đề “khó nhằn” nhưng lại cốt tủy nhất của khoa
**Tô Huy Rứa** (sinh 1947) là một chính khách Việt Nam. Ông hiện là Chủ tịch Hội hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản, Hiệu trưởng danh dự Trường Đại học Việt - Nhật, Đại
Việc gọi tên **_Triết học phục hưng_** được sử dụng bởi các học giả để mô tả các tư tưởng của giai đoạn ở châu Âu khoảng giữa năm 1355 và 1650 (ngày nay dịch
**Triết học về tôn giáo** là "sự kiểm tra triết học về các chủ đề và khái niệm trung tâm liên quan đến truyền thống tôn giáo". Các cuộc thảo luận triết học về các
Hai cuốn sách bán được nhanh nhất và nhiều nhất (thời ấy) là hai cuốn liên quan đến triết học tức là cuốn Triết Học Hiện Sinh của Trần Thái Đỉnh và cuốn Những Trào
Hai cuốn sách bán được nhanh nhất và nhiều nhất (thời ấy) là hai cuốn liên quan đến triết học tức là cuốn Triết học hiện sinh của Trần Thái Đỉnh và cuốn Những trào
Book Hunter xin giới thiệu combo sách " Thấu hiểu trái tim phụ nữ" với 2 cuốn sách " Triết học cho con gái và Giấy dán tường vàng" rất phù hợp cho những ai
Lược Sử Triết Học Trung Hoa (Bìa Cứng) Một biên niên sử về tư tưởng và triết học Trung Hoa từ cổ đại đến hiện đại Lược sử Triết học Trung Hoa (A Short History
Tác phẩm: “Lược sử triết học Trung Hoa | A Short History of Chinese Philosophy” Tác giả: Fung Yu-lan (Phùng Hữu Lan) Người dịch: Bùi Thanh Châu IRED BOOKS | Nhà xuất bản Dân Trí
Tác phẩm: “Lược sử triết học Trung Hoa | A Short History of Chinese Philosophy” Tác giả: Fung Yu-lan (Phùng Hữu Lan) Người dịch: Bùi Thanh Châu IRED BOOKS | Nhà xuất bản Dân Trí
Lược Sử Triết Học ------------ “Qua nhiều năm, Nigel Warburton lặng lẽ trở thành một trong những triết gia được nhiều người đọc nhất trong thời đại của chúng ta […] mà không cần tới
Hai cuốn sách bán được nhanh nhất và nhiều nhất (thời ấy) là hai cuốn liên quan đến triết học tức là cuốn Triết Học Hiện Sinh của Trần Thái Đỉnh và cuốn Những Trào
Lược Sử Triết Học Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Thế Giới. Công ty phát hành : Nhã Nam. Tác giả : NIgel Warburton. Kích thước : 15.5 x 24 cm. Số trang :
Sách - Lược Sử Triết Học “Qua nhiều năm, Nigel Warburton lặng lẽ trở thành một trong những triết gia được nhiều người đọc nhất trong thời đại của chúng ta […] mà không cần
Sách Combo 2 Cuốn Hấp Dẫn Người Đọc : Lược Sử Triết Học nn + Osho - Trò Chuyện Với Vĩ Nhân 1.Lược Sử Triết Học “Qua nhiều năm, Nigel Warburton lặng lẽ trở thành
**Minh Thành Tổ** (chữ Hán: 明成祖, 1360 – 1424), ban đầu truy tôn là **Minh Thái Tông** (明太宗), là hoàng đế thứ ba của nhà Minh, tại vị từ năm 1402 đến năm 1424. Ông
Trang này liệt kê một số liên kết đến **triết học cổ đại**. Trong triết học phương Tây, sự truyền bá Kitô giáo trong Đế chế La Mã đã đánh dấu sự kết thúc của
Trò Chuyện Triết Học là tập hợp 92 bài viết của nhà nghiên cứu triết học Bùi Văn Nam Sơn, đăng trên báo Sài Gòn Tiếp Thị gần 2 năm (25.5.2010 – 16.4.2012). Triết học
Cửa Hiệu Triết HọcMột cửa hiệu to đùng chứa đầy những vấn đề và thách thức triết học, giúp trẻ em phát triển tư duy trong và ngoài lớp học.Hãy hình dung một cửa hiệu
Trò Chuyện Triết Học là tập hợp 92 bài viết của nhà nghiên cứu triết học Bùi Văn Nam Sơn, đăng trên báo Sài Gòn Tiếp Thị gần 2 năm (25.5.2010 – 16.4.2012). Triết học
1. Cửa hiệu triết học Rất nhiều cuốn sách được viết ra với mục đích giới thiệu triết học đến người đọc đều mang tính truyền dạy. Hoặc đúng nghĩa truyền dạy ở chỗ những
Tô Triệt 
Triết Lý Và Chính Sách Giáo Dục 
Triết học và Vấn đề xã hội 
Sách Lược Sử Về Triết Học ( An Illustrated History of Thought ) - Kiến Thức Về Thế Giới Triết Học, Từ Những Nhà Tư Tưởng Lớn Đến Các Khái Niệm Hiện Đại - Hiệu Sách GenBooks, Bìa Cứng In Màu 
Lịch Sử Triết Học Ấn Độ - Thích Mãn Giác ( TB 2024) 
Sách Lược Sử Về Triết Học ( An Illustrated History of Thought ) - Kiến Thức Về Thế Giới Triết Học, Từ Những Nhà Tư Tưởng Lớn Đến Các Khái Niệm Hiện Đại - Á Châu Books, Bìa Cứng In Màu 
Triết Lý Và Chính Sách Giáo Dục 
Triết học hiện sinh 
Triết Học Hiện Sinh 
Combo Sách - Triết học cho con gái & Giấy dán tường vàng 
Lược Sử Triết Học Trung Hoa (Bìa Cứng) 
Sách - Lược sử Triết học Trung Hoa (A Short History of Chinese Philosophy) - Fung Yu-lan (Phùng Hữu Lan) 
Lược Sử Triết học Trung Hoa 
Lược Sử Triết Học 
TRIẾT HỌC HIỆN SINH 
Lược Sử Triết Học 
Sách - Lược Sử Triết Học - Nigel Warburton - Cao Việt dịch - Nhã Nam - Bìa Mềm 
Sách Combo 2 Cuốn Hấp Dẫn Người Đọc : Lược Sử Triết Học nn + OSHO - Trò Chuyện Với Vĩ Nhân fn 
Combo 3 Cuốn: Trò Chuyện Triết Học Tập 7,8,9 (Tái Bản) 
Cửa Hiệu Triết Học 
Combo 3 Cuốn: Trò Chuyện Triết Học Tập 4,5,6 (Tái Bản) 
Combo 2 cuốn sách: Cửa hiệu triết học + 7 Mô hình khởi nguồn ý tưởng